است به دنياپرستان كه موقعيت خود را در دنيا فراموش نكنند و روزهايى را كه در پيش دارند به خاطر بياورند و آماده آن شوند.

نخست مى‌فرمايد: «خداوند شما را رحمت كند، آماده كوچ (از اين جهان) شويد، چرا كه نداى رحيل در ميان شما داده شده است و علاقه و تكيه خود را بر دنيا كم كنيد»؛ (تجهّزوا، رحمكم اللّه، فقد نودي فيكم بالرّحيل، و أقلّوا العرجة على الدّنيا).

امام عليه السّلام در اين سخن، جامعه بشرى را به كاروانى تشبيه كرده كه مقصد مهمى در پيش دارد و او به عنوان رهبر كاروان به همه كاروانيان فرياد مى‌زند كه برخيزيد و آماده حركت شويد.

«رحيل» به معناى كوچ كردن است و در اينكه مراد از آن حركت به سوى آخرت است يا سير و سلوك الى اللّه، هردو تفسير در كلام شارحان آمده است و مانعى ندارد كه توده مردم مخاطب به آمادگى براى حركت به سوى قيامت باشند و خواص براى سير و سلوك الى اللّه.

در بعضى از روايات به جاى مجهّز شدن براى سفر آخرت، تعبير به «استعداد للموت» آمده است. شخصى از امير مؤمنان عليه السّلام پرسيد: «ما الاستعداد للموت؟؛ آماده شدن براى مرگ و سفر آخرت چگونه است؟ فرمود: أداء الفرائض و اجتناب المحارم و الاشتمال على المكارم ثمّ لا يبالي أوقع على الموت أمّ وقع الموت عليه؛ انجام واجبات و پرهيز از محرمات و دارا بودن فضايل اخلاقى است. سپس تفاوتى نمى‌كند او به سراغ مرگ برود (مانند استقبال از شهادت در ميدان جهاد) و يا مرگ به سراغ او آيد». [1]

در اينكه ندا دهنده چه كسى و يا چه چيزى است، احتمالات متعددى داده شده نخست اينكه فرشته‌اى از فرشتگان خدا باشد آن‌گونه كه در يكى از كلمات‌

[1]. بحار الانوار، ج 74، ص 382، ح 7.