نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 8 صفحه : 60
مردم، دنيا تنها سراى عبور و آخرت خانه جاودانه است، حال كه چنين است از اين
گذرگاه خود براى محل استقرار خويش، توشه برگيريد»؛ (أيّها النّاس، إنّما الدّنيا دار مجاز [1]، و الآخرة دار قرار، فخذوا من ممرّكم
لمقرّكم).
بسيارى از مشكلات از اينجا ناشى مىشود كه انسان دنيا را سراى باقى مىنگرد،
از اينرو به اندوختن مال و ثروت، از هر طريق و به هر قيمت مىپردازد و در صرف آن
براى مقاصد خير بخل مىورزد و بر اين اساس مرتكب اعمال خلاف فراوانى مىشود و توبه
را به تأخير مىاندازد.
همين حقيقت با تعبيرهاى مختلف در روايات ديگر آمده است، گاه دنيا به عنوان يك
پل: «الدنيا قنطرة» [2] و گاه به عنوان يك تجارتخانه: «متجر أولياء
اللّه» [3] و گاه
به عنوان مزرعه «الدّنيا مزرعة الآخرة» [4] قلمداد شده است كه همگى حكايت از يك چيز مىكند.
سپس به دنبال اين سخن به نكته ديگرى اشاره كرده، مىفرمايد: «پردههاى خويش را
نزد كسى كه از اسرارتان آگاه است ندريد»؛ (و لا
تهتكوا أستاركم عند من يعلم أسراركم).
به اعتقاد بسيارى از شارحان، اين جمله اشاره به عدم تجاهر به گناه است، زيرا
گناه پنهانى، در واقع يك گناه است و گناه آشكار، به جهت پردهدرى و آلوده ساختن
محيط اجتماع چند گناه محسوب مىشود؛ ولى بعضى از شارحان آن را اشاره به اعمال خير
دانستهاند كه اگر در پنهانى انجام شود بهتر است، در حالى كه تعبير به هتك (و لا تهتكوا) تناسبى با اين
معنا ندارد.
[1]. «مجاز» از ريشه «جواز» به معناى
عبور گرفته شده و در اينجا به معناى گذرگاه است (هرچند معناى مصدرى نيز دارد).
مجاز در كلام را از آن رو مجاز گويند كه متكلّم از معناى حقيقى مىگذرد و به معناى
ديگرى كه مناسب آن است، دست مىيابد.