بخش اوّل‌

فاعملوا و أنتم في نفس البقاء، و الصّحف منشورة، و التّوبة مبسوطة، و المدبّر يدعى و المسي‌ء يرجى، قبل أن يخمد العمل، و ينقطع المهل، و ينقضي الأجل، و يسدّ باب التّوبة، و تصعّد الملائكة.

ترجمه‌

اكنون كه در متن زندگى و حيات هستيد، عمل كنيد، (زيرا مهم‌ترين نتيجه عمر، عمل صالح است) اين در حالى است كه نامه‌هاى عمل گشوده و بساط توبه گسترده است فراريان از طاعات خدا به سوى او فراخوانده مى‌شوند و به بدكاران و گنهكاران اميد عفو داده مى‌شود. پيش از آنكه چراغ عمل خاموش گردد، مهلت قطع شود و اجل پايان گيرد و پيش از آنكه درهاى توبه بسته شود و فرشتگان (كه مأمور ثبت اعمال نيك و بدند) به آسمان صعود كنند (سخت بكوشيد و فرصت را غنيمت بشماريد).

شرح و تفسير فرصت را غنيمت شمريد

امام عليه السّلام در اين بخش از خطبه در عباراتى كوتاه و پرمعنا همه مخاطبان خود را به استفاده از فرصتها تشويق مى‌كند و به همگان هشدار مى‌دهد كه اين فرصت دائمى نيست و دير يا زود از دست خواهد رفت. بكوشيد تا جامه حسرت و يأس نپوشيد.

در مورد چگونگى فرصتها به پنج نكته اشاره مى‌كند: