نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 8 صفحه : 458
لأوليائك، و أحضرهم بالكفاية للمتوكّلين عليك).
اشاره به اينكه كسانى كه واجد اين دو صفت باشند؛ يعنى در زمره اولياء اللّه در
آيند و يا در وصف متوكّلان قرار گيرند مشمول اين نعمت بزرگ خواهند شد كه انسشان با
خدا است و خداوند مشكلات آنها را برطرف مىكند. به اين ترتيب امام عليه السّلام در
ضمن مناجات با پروردگار درس انسانسازى هم مىدهد.
از آنجا كه حلّ مشكلات منوط به آگاهى بر آنهاست در ادامه اين سخن مىافزايد:
«تو درون آنها را مىبينى و از ضمير آنان آگاهى و از اندازه بينش عقلهاى آنها
باخبرى. اسرار آنان بر تو مكشوف و قلوبشان سخت به تو مشتاق است»؛ (تشاهدهم في سرائرهم، و تطّلع عليهم في ضمائرهم، و تعلم
مبلغ بصائرهم. فأسرارهم لك مكشوفة، و قلوبهم إليك ملهوفة [1]).
آرى! خداوند از سرائر و ضمائر همه آگاه است، چرا كه او به ما از خود ما
نزديكتر است، چنانكه مىفرمايد: «وَ لَقَدْ
خَلَقْنَا الْإِنْسانَ وَ نَعْلَمُ ما تُوَسْوِسُ بِهِ نَفْسُهُ وَ نَحْنُ
أَقْرَبُ إِلَيْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِيدِ»[2].
تفاوت ميان سرائر و ضمائر ممكن است از اين جهت باشد كه سرائر معمولا به حالات
اخلاقى گفته مىشود و ضمائر به نيّاتى گفته مىشود كه انسان در دل مىپروراند و به
دنبال آن حركت مىكند.
گاهى اين دو واژه به معناى يكديگر نيز استعمال مىشوند.
بصائر جمع بصيرة به معناى بينش است كه معمولا به بينش عقلى و فكرى اطلاق
مىشود.
- آرامش در كنار چيزى و يا با چيزى به دست آوردن است و بعضى معتقدند كه انسان
را بدين جهت انسان مىگويند كه روح اجتماعى دارد و انس مىگيرد.
[1]. «ملهوفة» به معناى مشتاق يا
داغدار است و از ريشه «لهف» بر وزن «كهف» گرفته شده و در اينجا معناى اوّل
مناسبتر است.