نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 8 صفحه : 417
مار عجين شده بود براى آن است كه هدف اشعث اين بود كه قلب امام عليه السّلام
را براى رسيدن به يك غرض دنيوى به خود معطوف دارد. (گاه گفته مىشود او با يكى از
مسلمانان به ناحق بر سر آب و ملكى نزاع داشت و پرونده اين مخاصمه به دادگاه على
عليه السّلام رسيده بود. شايد اين مرد كور باطن مىخواست از اين طريق دل امام عليه
السّلام را به خود متوجّه كند و رأى او را بخرد؛ ولى امام عليه السّلام با چشم
ملكوتىاش باطن حلوا را ديد؛ باطنى كه همچون زهر مار بود، زيرا قصد رشوه در آن
نهفته شده بود).
واژه «ملفوفة» گرچه از ريشه «لفّ» به معناى پيچيدن گرفته شده و در اينجا اشاره به ظرفى است
كه در پارچهاى پيچيده شده بود؛ ولى چون امام عليه السّلام مىفرمايد اين ملفوفه
در ظرفى قرار داشت و سپس واژه معجونه را بر آن عطف مىكند. اين احتمال وجود دارد
كه ملفوفه نامى براى نوعى از حلوا بوده كه در كوفه حلواى مرغوب و مورد علاقه مردم
شناخته مىشد. [1]
بعضى از شارحان نهج البلاغه احتمال دادهاند واژه «قئ» به معناى زهر مار است
نه استفراغ او، زيرا همچون استفراغ آن را از دهان خود بيرون مىريزد و تناسب مقام
نيز همين را اقتضا مىكند همانگونه كه در عرف مىگويند فلان غذا همچون زهرمار
بود.
سپس امام عليه السّلام در ادامه اين سخن مىافزايد: «به او گفتم: آيا اين هديه
است يا زكات يا صدقه؟ كه اين هردو بر ما اهل بيت حرام است. او گفت: نه اين است و
نه آن؛ ولى هديه است»؛ (فقلت: أصلة، أمّ زكاة،
أمّ صدقة؟ فذلك محرّم علينا أهل البيت! فقال: لا ذا و لا ذاك، و لكنّها هديّة).
به يقين زكات بر تمام بنى هاشم حرام است و صدقه كه اشاره به انفاقهاى
[1]. شيخ محمد عبده در شرح نهج
البلاغه خود به اين معنا اشاره كرده و مىگويد: ملفوفه نوعى از حلوا بوده است كه
اشعث بن قيس به عنوان هديه خدمت امام عليه السّلام برد.
نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 8 صفحه : 417