نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 8 صفحه : 261
الولاة عند صالح النّاس، أن يظنّ بهم حبّ الفخر، و يوضع أمرهم على الكبر، و قد
كرهت أن يكون جال في ظنّكم أنّي أحبّ الإطراء [1]، و استماع الثّناء؛ و لست- بحمد اللّه-
كذلك).
درست است كه طبق بعضى از احتمالات، گوينده آن مدح و ثنا حضرت خضر عليه السّلام
بوده و او جز به حق سخن نمىگفته و آنچه درباره امام عليه السّلام بيان داشته در
امام وجود داشته حتى بالاتر از آن؛ ولى امام عليه السّلام به اين نكته اصولى اشاره
مىفرمايد كه من حتى از ثناى به حق نيز خشنود نيستم، چرا كه ممكن است اثر نامطلوبى
در شنوندگان داشته باشد و آنها گمان كنند او دوستدار چنين سخنانى است و داراى كبر
و فخر و خودبرتربينى است كه رابطه امام با امّت را تحت تأثير نامطلوب خود قرار
مىدهد.
سپس مىافزايد: «و به فرض كه من (به مقتضاى طبيعت بشرى) مدح و ثنا را دوست
مىداشتم، آن را به جهت خضوع و تواضع در برابر خداوند سبحان ترك مىكردم. همان
خداوندى كه به جهت عظمت و كبرياييش از همه سزاوارتر براى ثنا و ستايش است»؛ (و لو كنت أحبّ أن يقال ذلك لتركته انحطاطا للّه سبحانه عن
تناول ما هو أحقّ به من العظمة و الكبرياء).
آنگاه به نكته سومى اشاره مىفرمايد كه قطع نظر از اينكه من ذاتا ثناخوانى را
ناخوش دارم و اگر آن را دوست مىداشتم به جهت عظمت خداوند كه از همه شايستهتر به
مدح و ثناست ترك مىكردم، مدح و ثنا بايد در برابر كار نيكى باشد كه پايان گرفته
است در حالى كه من هنوز از اداى همه حقوق شما فراغت نيافتهام، مىفرمايد: «بسيار
مىشود كه مردم ستودن افراد را، به جهت تلاشهايشان (در اداى حقوق) شيرين مىشمرند
(ممكن است اين امر براى شما ايرادى
[1]. «اطراء» از ريشه «طراوة» به
معناى تروتازه بودن است و هنگامى كه به باب افعال مىرود معناى ثناخوانى و مدح
كردن مىيابد. گويى كسى مىخواهد با مدح خود، شخصى را تروتازه نگهدارد.
نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 8 صفحه : 261