نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 8 صفحه : 224
پرمعنايى است كه تمام خير دنيا و آخرت در آن، جمع است.
در آغاز امام عليه السّلام خدا را به جهت نجات از ده چيز حمد و سپاس مىگويد
كه هريك از آنها مىتواند تيره روزى دنيا و آخرت را فراهم سازد.
در چهار قسمت از اين ده قسمت مىفرمايد: «ستايش ويژه خداوندى است كه مرا به
صورت مرده و بيمار وارد بامداد نساخت و به بيماريهاى بدمنظر گرفتار ننمود (و آفتى
بر رگها و اعضايم وارد نكرد) و به كيفر بدترين اعمالم مجازاتم نكرد و مرا بىفرزند
قرار نداد»؛ (الحمد اللّه الّذي لم يصبح بي ميّتا و لا
سقيما، و لا مضروبا على عروقي [1] بسوء، و لا مأخوذا بأسوإ عملي، و لا مقطوعا دابري [2]).
جمله «لم يصبح» اشاره به اين است كه انسان هنگامى مىتواند در زندگى موفّق باشد كه از آغاز
صبح، سالم و با نشاط باشد و خدا را براين نعمت بايد سپاس گفت.
جمله «و لا مضروبا على عروقي بسوء» به اعتقاد جمعى از شارحان نهج البلاغه اشاره به بيماريهايى
است كه انسان را بد منظر مىكند مانند برص و پيسى، و آن را در عرف عرب كنايه از
اين معنا مىدانند، در حالى كه بعضى ديگر عروق را به معناى اعضا تفسير كرده و جمله
را اشاره به سلامت اعضاى آدمى مىدانند كه از بزرگترين نعمتهاى خداست.
بعضى ديگر عروق را به همان معناى اصلى؛ يعنى رگها تفسير كردهاند. اشاره به
اينكه نبودن آفتى در رگهاى بدن از نعمتهاى بزرگى است كه شكر و سپاس دارد و
مىدانيم كه امروز يكى از بيماريهاى رايج و خطرناك، گرفتگى رگهاى قلب و مغز است كه
عامل مهمّ سكتههاى قلبى و مغزى است.
[1]. «عروق» جمع «عرق» بر وزن «حرص»
در اصل به معناى رگهايى است كه مجراى خون در بدن است و به اصل و ريشه هرچيزى نيز
گفته مىشود.
[2]. «دابر» در اصل به معناى پشت يا
شخص تابع است به همين لحاظ به فرزندان و نسلهايى كه بعد از انسان مىآيند «دابر»
گفته مىشود.
نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 8 صفحه : 224