«الدِّينِ» [1]؛ ولى مهم اينجاست كه قرآن مجيد ترك نماز را قبل از همه اين‌ها بيان كرده است و اين نشانه روشنى بر اهميّت نقش نماز در سعادت و نجات انسانهاست.

در ضمن، اين آيات دليل روشنى بر مجازات كفّار بر ترك فروع دين همانند ترك اصول دين است و اين مسئله پيچيده را حل مى‌كند.

امام در بيان سومين و چهارمين دليل براى اثبات اهميّت نماز مى‌فرمايد: «نماز گناهان را فرومى‌ريزد، همچون فروريختن برگ از درختان (در فصل پاييز) و طناب‌هاى معاصى را از گردن‌ها مى‌گشايد»؛ (و إنّها لتحتّ الذّنوب حتّ‌ [2] الورق، و تطلقها إطلاق الرّبق‌ [3]).

آرى همان‌گونه كه نماز از گناهان آينده به مضمون آيه شريفه‌ «إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهى‌ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَرِ» [4] جلوگيرى مى‌كند، نسبت به گناهان گذشته نيز از طريق توبه و انابه به درگاه الهى كه نماز بستر آن را فراهم مى‌سازد اثر مى‌گذارد و گناهانى را كه همچون طناب بر گردن انسان قرار گرفته و او را از پيشرفت و ترقّى مانع مى‌شود، از بين برده، انسان را آزاد مى‌سازد.

در حديثى از سلمان فارسى مى‌خوانيم كه مى‌گويد: من با رسول خدا صلّى اللّه عليه و اله در سايه درختى نشسته بوديم، پيامبر شاخه‌اى از آن درخت را گرفته، تكان داد در اين هنگام برگها فروريختند، سپس فرمود: «ألا تسئلونى عمّا صنعت؟؛ آيا نمى‌پرسيد چرا اين كار را كردم؟» عرض كردند: اى رسول خدا خودت به ما خبر ده! فرمود: «إنّ العبد المسلم إذا

[1]. مدثر، آيه 44- 46.

[2]. «حتّ» در اصل به معناى جدا كردن برگهاى درختان است و گاه در جدا كردن اشياى ديگر نيز به كار مى‌رود.

[3]. «ربق» بر وزن «عنب» جمع «ربق» بر وزن «فعل» به معناى طنابى است كه دستاويزهاى متعددى در آن است و معمولا هنگامى كه مى‌خواهند حيوانات را به صف كنند هركدام را به يكى از آن دستاويزها مى‌بندند.

[4]. عنكبوت، آيه 45.