نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 7 صفحه : 682
جوشش درمىآيد و بركتهاى كم شده به فراوانى بر او ريزش مىكند»؛ (فمن أخذ بالتّقوى عزبت [1] عنه الشّدائد بعد دنوّها، و احلولت [2] له الأمور
بعد مرارتها، و انفرجت عنه الأمواج بعد تراكمها، و أسهلت له الصّعاب بعد إنصابها [3]، و هطلت [4] عليه الكرامة
بعد قحوطها [5]، و
تحدّبت [6] عليه
الرّحمة بعد نفورها، و تفجّرت عليه النّعم بعد نضوبها [7]، و وبلت [8] عليه البركة بعد إرذاذها [9]).
از مجموعه اين آثار هشتگانهاى كه امام براى تقوا بيان فرمود، به خوبى ارزش
تقوا در صحنه زندگى مادى و معنوى بشر آشكار مىشود. آرى! در سايه تقوا بلاها برطرف
مىگردد و فيض رحمت الهى بر پرهيزگاران و جوامع پرهيزگار مىبارد، فساد و تباهى
رخت برمىبندد، آرامش و امنيت و نعمت و بركت، شامل حال آنها مىشود. قرآن مجيد
[1]. «عزبت» از ريشه «عزوب» بر وزن
«غروب» در اصل به معناى دور شدن از خانواده براى يافتن مرتع جهت چهارپايان است.
سپس به هرنوع دور شدن و پنهان گشتن اطلاق شده است. به مردان و زنانى كه از همسران
خود دور مانده، يا اصلا همسرى انتخاب نكردهاند «عزب» بر وزن «عرب» گفته مىشود.
[2]. «احلولت» در اصل از «حلو» بر وزن
«حكم» به معناى شيرينى است و «احلولت» كه از باب مزيد فيه است، معناى كثرت و فزونى
را پيدا كرده است، بنابراين «احلول» يعنى بسيار شيرين شد؛ مانند «اعشوشب» كه به
معناى پرگياه شدن است.
[3]. «انصاب» مصدر باب افعال به معناى
خسته كردن است و از ريشه «نصب» بر وزن «نسب» به معناى خسته شدن گرفته شده است.
[6]. «تحدبت» از ريشه «حدب» بر وزن
«ادب» در اصل به معناى بلنديهايى است كه ميان پستيها قرار گيرد و به برآمدگى پشت
انسان نيز «حدب» گفته مىشود و هنگامى كه چيزى احاطه بر چيز ديگر كند اين واژه در
آنجا نيز به كار مىرود و در خطبه بالا به همين معناست.
[7]. «نضوب» در اصل به معناى فروكش
كردن آب در زمين است. سپس به از بين رفتن هرچيزى اطلاق شده است.
[8]. «وبلت» از ريشه «وبل» بر وزن
«جبل» به معناى باران شديد و دانه درشت گرفته شده است و در اينجا به معناى ريزش
فراوان بركات الهى است.
[9]. «ارذاذ» به معناى باريدن خفيف
باران است (نمنم باريدن).
نام کتاب : پيام امام امير المومنين(ع) نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 7 صفحه : 682