روز حديبيّه- طبق نقل مصنّف عبد الرزّاق صنعانى، عالم معروف اهل سنّت- به پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و اله اعتراض كرد و گفت: آيا تو رسول بر حقّ خدا نيستى؟! پيامبر فرمود: آرى! عمر گفت: آيا ما بر حق نيستيم و دشمنان ما بر باطل نيستند؟ پيامبر فرمود: آرى! گفت: چرا ما در دين خود تسليم پستى شويم (و صلحى كه شبيه تسليم است با دشمن داشته باشيم)؟ پيامبر فرمود: من رسول خدا هستم و گوش به فرمان او و او مرا يارى خواهد كرد، عمر اعتراض خود را ادامه داد و عرض كرد: مگر نفرمودى ما به زيارت خانه خدا مشرّف مى‌شويم؟ فرمود: آيا من گفتم امسال مشرّف مى‌شويد؟ عرض كرد: نه! فرمود:

الآن هم مى‌گويم به زودى مشرّف خواهيد شد». [1]

از روايت استفاده مى‌شود تنها خليفه دوم نبود كه زبان به اعتراض گشود. گروه‌هاى ديگرى نيز با وى همراهى كردند.

ولى در هيچ تاريخى نمى‌خوانيم كه در جايى على عليه السّلام نسبت به يكى از كارهاى پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و اله اعتراض كرده باشد، بلكه همه‌جا تابع آن حضرت و سر بر فرمانش بود.

امام در ادامه سخن، به شرح فداكارى‌هاى خود در راه اسلام و پيامبر پرداخته، مى‌فرمايد: «من با جان خود او را يارى كردم، در صحنه‌هاى نبردى كه شجاعان فرار مى‌كردند و گامهايشان به عقب برمى‌گشت؛ اين شجاعتى است كه خداوند مرا به آن اكرام فرمود»؛ (و لقد واسيته‌ [2] بنفسي في المواطن الّتي تنكص‌ [3] فيها الأبطال، و تتأخّر

[1]. مصنّف عبد الرزاق صنعانى، جلد 5، صفحه 339. همين حديث را سيوطى در در المنثور، جلد 6، صفحه 77 ذيل آيه 26 سوره فتح و طبرى در تاريخ معروف خود در جلد 2، صفحه 280 در حوادث سنه شش هجرى نيز آورده‌اند.

[2]. «واسيت» و «آسيت» هردو از يك ريشه و به يك معناست؛ هردو از «أشى» بر وزن «سعى» گرفته شده و به معناى شركت دادن ديگرى در چيزى است و «مواسات» به معناى شريك ساختن ديگران در مال و امكانات زندگى است.

[3]. «تنكص» از ريشه «نكص» بر وزن «عكس» يعنى به عقب بازگشتن و در ميدان جنگ به عقب‌نشينى لشكر اطلاق مى‌شود. «نجده» به معناى شجاعت و ايستادگى در برابر دشمن يا حادثه است.