بخش اوّل‌

و لقد علم المستحفظون من أصحاب محمّد- صلّى اللّه عليه و آله و سلّم- أنّي لم أردّ على اللّه و لا على رسوله ساعة قطّ. و لقد واسيته بنفسي في المواطن الّتي تنكص فيها الأبطال، و تتأخّر فيها الأقدام، نجدة أكرمني اللّه بها.

ترجمه‌

اصحاب و ياران رازدار محمّد صلّى اللّه عليه و اله به خوبى مى‌دانند كه من هرگز به معارضه با (احكام و دستورات) خدا و پيامبرش برنخاستم (بلكه پيوسته چشم بر امر و گوش بر فرمان بودم) من با جان خود در صحنه‌هاى نبردى كه شجاعان فرار مى‌كردند و گام‌هايشان به عقب بر مى‌گشت او را يارى كردم. اين شجاعتى است كه خداوند مرا به آن اكرام فرمود.

شرح و تفسير پيوسته گوش بر فرمان بودم!

امام عليه السّلام در آغاز اين خطبه اشاره به دو نكته مهم مى‌كند: نخست اين‌كه هميشه و در همه‌جا و بدون هيچ قيد و شرط، مطيع فرمان خدا و پيامبر بوده است، در حالى كه گاه و بى‌گاه بعضى از افراد عادى يا سرشناس ياران پيامبر بر آن حضرت خرده مى‌گرفتند، مى‌فرمايد: «اصحاب و ياران رازدار محمد صلّى اللّه عليه و اله به خوبى مى‌دانند كه من هرگز به معارضه با (احكام و دستورات) خدا و پيامبرش برنخاستم (بلكه پيوسته چشم بر امر و گوش بر