به همين دليل در حديث معروف پيغمبر اكرم صلّى اللّه عليه و اله مى‌خوانيم: «إنّ أكيس المؤمنين، أكثرهم ذكرا للموت و أشدّهم له استعدادا؛ باهوش‌ترين مؤمنان كسى است كه بيش از همه به ياد مرگ باشد و بيش از همه آماده آن باشد». [1]

در حديث ديگرى از همان بزرگوار مى‌خوانيم: از آن حضرت پرسيدند: «هل يحشر مع الشّهداء أحد؛ آيا احدى از غير شهيدان با شهدا محشور مى‌شود؟» فرمود: «نعم من يذكر الموت فى اليوم و اللّيلة عشرين مرّة؛ آرى كسى كه در شبانه‌روز، بيست بار به ياد مرگ بيفتد (و خود را با اعمال صالح و توبه از گناه آماده سازد)». [2]

اين بحث را با حديث عبرت‌انگيز ديگرى از امير مؤمنان على عليه السّلام پايان مى‌دهيم كه مى‌فرمايد: «انسان هنگامى كه در آخرين روز دنيا و نخستين روز آخرت قرار گيرد اموال و فرزندان و اعمال او در برابرش مجسّم مى‌شوند؛ نخست به اموالش مى‌نگرد و مى‌گويد: به خدا قسم من در جمع‌آورى تو حريص و بخيل بودم، حال بگو: سهم من نزد تو چيست؟

مى‌گويد: فقط به اندازه كفنت از من برگير و با خود ببر! سپس رو به فرزندانش مى‌كند و مى‌گويد: من شما را دوست مى‌داشتم و از هرجهت شما را حمايت مى‌كردم. بهره من نزد شما چيست؟ مى‌گويند: همين اندازه كه ما تو را به سوى قبر مى‌بريم و در زير خاك‌ها پنهان مى‌سازيم! سپس متوجه عملش مى‌شود و به آن مى‌گويد: به خدا سوگند! من نسبت به تو (اعمال) بى‌رغبت بودم و تو بر من سنگين بودى، اكنون من چه بهره‌اى نزد تو دارم! مى‌گويد: من در قبر و قيامت با توام». [3] و [4]

(1). بحار الانوار، جلد 79، صفحه 167.

(2). محجّة البيضاء، جلد 8، صفحه 240.

(3). الكافى، جلد 3، صفحه 231، حديث 1.

(4). در جلد سوم اين كتاب (پيام امام امير المؤمنين)، صفحه 431 به بعد و در جلد چهارم، صفحه 583 به بعد توضيحات بيشترى را در اين زمينه مى‌خوانيد.