لديكم).

گرچه‌ «آلاء» و «نعماء» در بسيارى از موارد به يك معنا كه همان نعمت‌ها است به كار مى‌رود؛ ولى بعضى معتقدند كه آلاء اشاره به نعمتهاى معنوى و نعماء اشاره به نعمتهاى مادى است، مخصوصا هنگامى كه اين دو واژه در كنار هم قرار گيرند.

واژه «بلاء» گاه به معناى آزمايش و امتحان و گاه به معناى حوادث خير يا شر مى‌آيد و در جمله بالا به تناسب جمله‌هاى قبل از آن به معناى حوادث خير است. بعضى نيز گفته‌اند: مقصود حوادث دردناكى است كه خداوند، انسان را با آن آزمايش مى‌كند و سبب ارتقاى رتبه و فزونى پاداش او در درگاه خدا مى‌شود كه از اين نظر نعمت محسوب مى‌گردد.

به هرحال اين سخن امام عليه السّلام شبيه همان چيزى است كه علماى كلام در بحث معرفة اللّه بر آن تكيه دارند و مى‌گويند: انگيزه اصلى اين بحث همان مسئله شكر منعم است، زيرا انسان خود را غرق نعمتهايى مى‌بيند و چون كه شكر بخشنده نعمت در فطرت آدمى نهفته است، به فكر بخشنده نعمت مى‌افتد، به سراغ او مى‌رود تا او را بشناسد و همين امر مى‌تواند سبب اطاعت او و ترك عصيانش شود.

سپس امام عليه السّلام به شرح بعضى از اين نعمتها پرداخته، مى‌فرمايد: «چه بسيار نعمتهايى كه خداوند ويژه شما قرار داد و شما را مشمول رحمت خاص خود گردانيد، شما عيبهاى خويش را آشكار كرديد و او پوشاند، و خود را در معرض مجاز آتش قرار داديد؛ اما او به‌

- به معناى آزمايش و امتحان است؛ آزمايشهايى كه گاه با وفور نعمت و كاميابيها صورت مى‌گيرد و گاه با سلب نعمتها و آفات، قرآن مجيد مى‌فرمايد: « «وَ نَبْلُوكُمْ بِالشَّرِّ وَ الْخَيْرِ فِتْنَةً» ما شما را به وسيله بديها و خوبيها آزمايش مى‌كنيم» (انبياء، آيه 35).

و دومى در اصل به معناى كهنگى و فرسودگى است. سپس به معناى غم و اندوه و حوادث ناگوار آمده است كه انسان را فرسوده مى‌كند. اين واژه به آزمايش نيز اطلاق شده، زيرا آن هم بر جسم و جان انسان سنگينى دارد.