زيباى پر نقش و نگار يا پرده‌هاى رنگارنگ يمنى است و اگر آن را با زيورها مقايسه كنى، همچون نگين‌هاى رنگارنگى است كه در نوارى از نقره كه با جواهرات، زينت يافته در تاجى قرار گرفته است.

او همچون كسى كه به خود مى‌بالد با عشوه و ناز گام بر مى‌دارد؛ گاه سر را بر مى‌گرداند و به دم (زيبا) و دو بالش مى‌نگرد؛ ناگهان از زيبايى فوق‌العاده‌اى كه پر و بالش به او بخشيده و رنگ‌هايى كه همچون لؤلؤ و جواهر به هم درآميخته قهقهه سر مى‌دهد؛ اما همين كه (خم مى‌شود و به) پاهاى (زشت) خود نظر مى‌افكند آن چنان (ناراحت مى‌گردد كه) صداى گريه او بلند مى‌شود؛ فريادى كه استغاثه جان كاهش از آن آشكار است و گواه صادق دردى است كه در درون دارد! چه اين كه پاهايش همچون پاهاى خروس خلاسى باريك (و تيره رنگ و زشت) است و در گوشه‌اى از ساق پايش ناخنى مخفى روييده شده.

شرح و تفسير ترسيم دقيق و بسيار ظريفى از بال و پر طاووس‌

در اين بخش از خطبه امام عليه السّلام در ادامه عجايب آفرينش طاووس به وصف بال و پرهاى رنگين و شگفت‌انگيز او مى‌پردازد و با فصاحت و بلاغت و تشبيهات بسيار زيبايى آن را شرح مى‌دهد؛ مى‌فرمايد: « (هر گاه به بال و پر طاووس بنگرى) گمان مى‌كنى كه نى‌هاى وسط پرهاى او همچون شانه‌هايى است كه از نقره ساخته شده و آن چه بر آن از حلقه‌ها و هاله‌هاى عجيب خورشيد مانند روئيده، طلاى خالص و قطعات زبرجد است!» (تخال قصبه‌ [1] مداري‌ [2] من فضّة، و ما أنبت عليها من عجيب داراته‌ [3]، و

[1] «قصب» به معناى نى‌هاى مخصوصى است كه در لابه‌لاى پرها قرار دارد.

[2] «مدارى» جمع «مدرى» (بر وزن املا) به معناى شانه است.

[3] «دارت» جمع «داره» به معناى حلقه يا هاله اطراف ماه است.