شرح و تفسير سيره پيامبر اسلام صلّى اللّه عليه و آله در برابر دنيا پرستان‌

مى‌دانيم خداوند پيامبران خود را از جنس بشر قرار داد تا بتوانند الگو و سرمشق در همه زمينه‌ها باشند؛ چرا كه اگر از جنس فرشته و مانند آن بودند هرگز چنين مطلبى ممكن نبود و مهم‌ترين برنامه انبيا كه تعليمات عملى آن‌هاست به تعطيلى مى‌گراييد.

گوينده، هر قدر توانا و نويسنده هر قدر فصيح و بليغ باشد، تأثير پند و اندرزهايش هرگز به اندازه سرمشق‌هاى عملى نيست و آن چه را مردم از اعمال پيشوايان الهى بهره مى‌گيرند قابل مقايسه با چيزى كه از سخنانشان استفاده مى‌كنند نيست؛ به همين دليل، امام عليه السّلام براى مبارزه با دنيا پرستى دلباختگان به دنيا كه در آن زمان، بلكه در هر دورانى به سراغ برنامه عملى آن‌ها مى‌رود و بعد از ذكر چند نمونه از انبياى پيشين به سراغ زندگى پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله مى‌رود كه از همه آموزنده‌تر است، مى‌رود و پيش از ذكر جنبه‌ها عملى به ديدگاه‌هاى پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله نسبت به دنيا اشاره مى‌كند.

مى‌فرمايد: « (تو اى مسلمان)، به پيامبر پاك و پاكيزه‌ات- كه درود خدا بر او و خاندانش باد- تأسّى جوى؛ زيرا در او سرمشقى است براى آن كس كه مى‌خواهد تأسّى جويد و نسبتى است عالى براى كسى كه بخواهد به او منسوب شود، محبوب‌ترين بندگان نزد خدا كسى است كه به پيامبرش تأسّى كند و به دنبال او گام بردارد» (فتأسّ بنبيّك الأطيب الأطهر- صلّى اللّه عليه و آله- فإنّ فيه أسوة لمن تأسّى، و عزاء لمن تعزّى.

و أحبّ العباد إلى اللّه المتأسّي بنبيّه، و المقتصّ‌ [1] لأثره).

سپس اشاره به ديدگاه آن پيشواى بزرگ نسبت به دنيا كرده، مى‌افزايد: «او به اندازه ضرورت از دنيا بهره گرفت و هرگز تمايلى به آن نشان نداد. پهلويش از همه مردم لاغرتر و

[1] «مقتص» از ماده «قص» (بر وزن نص) به معناى قطع كردن و بريدن چيزى است و از آن جا كه به هنگام چيدن مو و ناخن يكى را بعد از ديگرى مى‌چيند يا مى‌برد اين واژه، به معناى دنبال كردن اثر چيزى نيز نقل شده است.

«قصه» نيز به معناى دنباله گيرى سرگذشت و داستانى است. «قصاص» نيز از همين معنا گرفته شده است.