خدا شما را يارى كند هيچ كس بر شما چيره نمى‌شود»، آنان كه مشمول يارى قرآن شوند از هيچ دشمنى شكست نمى‌خورند.

نكته قرآن ناطق‌

ممكن است جمله‌اى كه در فراز بالا آمد كه از قرآن به ناطقى خستگى ناپذير تعبير فرموده، اين سؤال را برانگيزد كه چگونه اين تعبير با بيان ديگرى كه از شخص امام عليه السّلام در خطبه 158 نقل شده سازگار است، آن جا كه مى‌فرمايد: «ذلك القرآن فاستنطقوه و لن ينطق و لكن اخبركم عنه؛ اين قرآن است او را به نطق در آوريد ولى او هرگز سخن نمى‌گويد اما من شما را از آن با خبر مى‌سازم».

و با جمله ديگرى كه در خطبه 183 آمده است كه مى‌فرمايد: «فالقرآن آمر زاجر و صامت ناطق؛ قرآن امر و نهى مى‌كند و خاموش و گوياست».

آيا اين تعبيرات با هم تضاد ندارد؟

پاسخ اين سؤال با كمى دقت روشن مى‌شود. يا به تعبير ديگر عبارات بالا يكديگر را تفسير مى‌كنند زيرا هنگامى كه امام عليه السّلام در يك عبارت از قرآن تعبير به صامت و ناطق مى‌كند، مفهومش اين است كه هر تعبيرى ناظر به چيزى است مثلا مى‌توان گفت: قرآن از نظر ظاهر خاموش است ولى در واقع با صداى رسا سخن مى‌گويد، يا اين كه در برابر افراد سطحى‌نگر خاموش است ولى براى انديشمندان و متدّبران در قرآن به وضوح سخن مى‌گويد، و يا اين كه قرآن در ادامه راهكارهاى اصولى ناطق است ولى براى تطبيق آن بر مصاديق و استنباط احكام جزئى (مانند داستان تحكيم در جريان جنگ صفّين) بايد مجتهدان‌