خطبه مورد بحث از خطبه‌هايى است كه امام عليه السّلام در آغاز به اين معنا پرداخته و چنين مى‌فرمايد: «اى ارواح پر اختلاف و اى دل‌هاى پراكنده! شمايى كه بدنهايتان حاضر و ظاهر است و عقلهايتان پوشيده و پنهان» (أيّتها النّفوس المختلفة، و القلوب المتشتّتة، الشّاهدة أبدانهم، و الغائبة عنهم عقولهم).

امام عليه السّلام در اين جا انگشت روى نقطه اصلى درد جامعه‌ها و جمعيّتها گذارده است و آن مسأله اختلاف و پراكندگى است كه سبب درگيرى‌ها و از ميان رفتن نيروها مى‌شود. تعبير به «الشّاهدة أبدانهم ....» اشاره به حضور جسمانى آنها در اجتماع و غيبت فكرى و روحانى و بيگانگى آنان از حوادث خطيرى است كه در جامعه مى‌گذرد.

اهميّت اين موضوع سبب شده كه امام عليه السّلام در خطبه‌هاى ديگر، نيز همين تعبير را با كمى تفاوت ذكر مى‌فرمايد مانند آنچه در خطبه 29 و 97 گذشت كه در اوّلى آمده است: «أيّها النّاس المجتمعة ابدانهم المختلفة أهوائهم» و در دوّمى مى‌خوانيم: «أيّها القوم الشّاهدة ابدانهم الغائبة عنهم عقولهم المختلفة أهوائهم».

سپس اضافه مى‌فرمايد كه: «من پيوسته شما را متوجه حق مى‌سازم ولى شما از آن فرار مى‌كنيد همچون بزهايى كه از غرّش شير مى‌گريزند!» (أظأركم‌ [1] على الحقّ و أنتم تنفرون عنه نفور المعزى‌ [2] من‌

[1] «اظأر» از مادّه «ظأر» (بر وزن ضرب) در اصل به معنى توجه كردن و مراقبت نمودن از چيزى است و از آن جا كه كار دايه شير دادن و توجه به نوزاد است واژه «ظأر» درباره او بكار مى‌رود.

[2] «معزى» به معنى «بز» مى‌باشد در مقابل «ضأن» كه به معنى «ميش» است.