لعنت كند كسانى را كه امر به معروف مى‌كنند و خود، آن را ترك مى‌گويند و نهى از منكر مى‌كنند و خود مرتكب آن مى‌شوند!» (لعن اللّه الآمرين بالمعروف التّاركين له، و النّاهين عن المنكر العاملين به!) درست است كه از شرايط امر به معروف و نهى از منكر، عمل كردن خود انسان نيست و به تعبير ديگر امر به معروف و نهى از منكر دو وظيفه مستقل است هر چند خود انسان تارك معروف و عامل به منكر باشد همان گونه كه پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله مى‌فرمايد: «مروا بالمعروف و إن لم تفعلوه و انهوا عن المنكر و إن لم تجتنبوه كلّه؛ امر به معروف كنيد هر چند خودتان آن را به جا نياورده باشيد و نهى از منكر كنيد هر چند از همه منكرات اجتناب ننموده باشيد» [1].

ولى اين كار كه انسان امر به معروف كند و خود تارك آن باشد و نهى از منكر كند و خود عامل آن باشد، نوعى نفاق آشكار است و منافق شايسته لعن و نفرين و سرزنش و مجازات است.

و به تعبير ديگر دو گانگى ظاهر و باطن كه سبب فريب مردم مى‌شود و روح نفاق است از بدترين صفاتى است كه انسان را گرفتار حقيقت لعن كه همان دورى و بعد از خداوند و رحمت اوست مى‌گرداند.

نكته شكواى امام از اهل زمان‌

! از مسائل بسيار ناگوار تاريخ اسلام، اين است كه على عليه السّلام به جاى اين كه بعد از پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله زمامدار اسلام شود، تا شرق و غرب را زير پرچم اسلام قرار

[1] «كنز العمال»، حديث شماره 522 (جلد 3، صفحه 66).