آيا هرگز به شما خبر رسيده كه دنيا فديه‌اى براى يكى از آنها داده باشد (تا او را از مرگ يا سكرات آن) رهايى ببخشد؟ يا كمكى به آنها در اين مسير كند؟ يا حدّاقل هم نشين خوبى براى آنان باشد؟ (نه، هرگز كمكى به فداييان خود نكرده) بلكه به عكس آنها را زير آفتهاى گوناگون پوشانيد و طوق حوادث دردناك كوبنده را بر گردنشان افكند و با انواع شدائد و مشكلات ذليلشان نمود، و به صورت به خاك افكند و پايمالشان كرد، و به يارى گردش روزگار بر ضدّ آنها برخاست.

شما با چشم خود ديديد (و در تواريخ خوانديد) كه دنيا در برابر دنياپرستان و كسانى كه آن را بر همه چيز مقدّم مى‌داشتند و بر آن تكيه مى‌كردند هنگام كوچ هميشگى از آن چهره در هم كشيد و خود را كاملا ناآشنا جلوه داد.

آيا دنيا براى دنياپرستان زاد و توشه‌اى جز گرسنگى فراهم كرد؟ و جز فشار و تنگى محلّى براى آنها آماده ساخت؟ و جز ظلمت و تاريكى براى آنها نورى مهيّا نمود؟ (نه، هرگز، بلكه آنها را در گورهاى تاريك و تنگ و وحشتناك جاى داد) و آيا سرانجام جز ندامت چيزى براى آنها ببار آورد؟ آيا چنين دنيايى را بر همه چيز مقدّم مى‌شمريد؟ و بر آن تكيه مى‌كنيد؟ و نسبت به آن حرص مى‌ورزيد؟! چه بد خانه‌اى است اين دنيا براى كسى كه نسبت به آن خوش‌بين باشد و در آن آسوده خاطر زندگى كند!!

شرح و تفسير كمى به گذشته بنگريد!

امام عليه السّلام در اين بخش از خطبه در ادامه نكوهش دنياى فريبنده و زودگذر، دست مخاطبين خود را گرفته و به اعماق تاريخ گذشته مى‌برد و زندگى قدرتمندان و زورمندان پر سر و صدا و صاحب اموال و آمال را به آنها نشان‌