بديهى است اين اهداف كاملا با هم متفاوت و مختلف است.

اوّلى گرفتار زشت‌ترين صفات انسانى است و دوّمى به سوى اهداف مباح و بهره‌گيرى از نعمتهاى الهى حركت مى‌كند، سوّمى عبادتى كم نظير دارد و چهارمى بهترين خدمات انسانى و اسلامى را انجام مى‌دهد، و آنچه در مذمت دنيا در خطبه بالا و احاديث معصومين عليهم السّلام و حتى قرآن مجيد آمده است در واقع اشاره به گروه اوّل است و همان است كه رأس كلّ خطيئة و سرچشمه تمام گناهان شمرده شده، و هر كس گرفتار آن شود بدبختى دنيا و آخرت را براى خود خريده است.

بنابر اين مبادا نكوهش دنيا و دنياپرستان به اين معنى تفسير شود كه اسلام مردمى فقير و جامعه‌اى بينوا را مى‌پسندد و به آن توصيه مى‌كند.

آنچه در بالا گفته شد دقيقا در روايات اسلامى آمده است، در يكجا مى‌خوانيم كه پيغمبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله فرمود: «ملعون ملعون من عبد الدّينار و الدّرهم؛ كسى كه درهم و دينار را بپرستد، رانده شده از راه خداست رانده شده از راه خداست» [1].

عالم بزرگوار مرحوم «صدوق» در تفسير اين حديث مى‌گويد: «يعني به من يمنع زكاة ماله و يبخل بمواسات إخوانه فيكون قد آثر عبادة الدّينار و الدّرهم على عبادة خالقه؛ مقصود پيغمبر صلّى اللّه عليه و آله كسى است كه در حق نيازمندان و زكات مال را نمى‌پردازد و از مواسات و كمك به برادران دينى بخل مى‌ورزد، از اين جهت عبادت دينار و درهم را بر عبادات خدا مقدّم داشته است» [2].

در جاى ديگر مى‌خوانيم كه على عليه السّلام با آن زهد و تقواى بى‌نظير به اين مسأله افتخار مى‌كند كه در دوران حكومت او تمام مردم كوفه از زندگانى مطلوب‌

[1] بحار الأنوار، جلد 70، صفحه 140.

[2] بحار الأنوار، جلد 70، صفحه 140.