براى تكميل اين مباحث، در اين بخش از خطبه، سخن از علم خداوند درباره همه چيز و همه كس، در همه جا و در همه زمان و اسرار درون و برون مى‌گويد و با تعبيرات بسيار دقيق و ظريف و لطيف، انگشت روى جزئيّات آن مى‌گذارد؛ به گونه‌اى كه انسان با تمام وجود خود احساس مى‌كند كه همه عالم محضر خداست و تمام حركات و سكناتش، در حضور او انجام مى‌شود؛ همان احساسى كه مهمترين پايه تربيت و سوق به خوبى‌ها و جدايى از بدى‌هاست.

مى‌فرمايد: «خداوند از اسرار پنهانى رازداران، آگاه است و از نجواى آنان كه آهسته سخن مى‌گويند با خبر است و به آنچه به اذهان به واسطه گمان خطور مى‌كند و از تصميماتى كه به يقين مى‌پيوندد، آگاهى دارد». (عالم السّرّ من ضمائر المضمرين، و نجوى المتخافتين، و خواطر رجم الظّنون، و عقد عزيمات اليقين).

در واقع، آنچه به ذهن مى‌آيد، گاهى واقعيّت‌هاست و گاه اوهام و پندارها؛ گاهى تصميم و اراده قطعى است و گاه شك و ترديد؛ گاه از درون وجود انسان مى‌جوشد و گاه از طريق سخنان محرمانه اين و آن به او منتقل شده؛ خدا از تمام اينها آگاه و با خبر است.

سپس مى‌افزايد: «خداوند برق نگاه‌هاى خيانت آميز چشم‌ها را كه از لابه‌لاى پلك‌ها خارج مى‌شود مى‌بيند و از آنچه در نهان گاه دلها قرار دارد و آنچه در پشت پرده‌هاى ظلمانى غيب پوشيده و پنهان است و از آنچه پرده گوش‌ها مخفيانه مى‌شنود، آگاه است». (و مسارق‌ [1] إيماض‌ [2] الجفون، [3] و ما ضمنته أكنان القلوب، و غيابات الغيوب، و ما أصغت لاستراقه مصائخ‌ [4] الأسماع).

[1] «مسارق» جمع «مسرق» از مادّه «سرقت» در اينجا به معناى نگاه‌هاى مخفيانه خيانت آميز است.

[2] «ايماض» از مادّه «ومض» (بر وزن رمز) به معناى درخشش كوتاه و مخفيانه است.

[3] «جفون» جمع «جفن» (بر وزن جفت) به معناى پلك چشم است.

[4] «مصائخ» جمع «مصيخه» از مادّه «صوخ» (بر وزن صوت) به معناى شكاف است و در اينجا منظور شكاف گوش‌ها است كه انسان از طريق آن، صداها را مى‌شنود.