نكته‌

سرچشمه‌هاى نفوذ شيطان!

در اين بخش از خطبه، امام عليه السّلام به نكته مهمّى اشاره كرده و طرق نفوذ شيطان در قلوب انسانها را نشان مى‌دهد و از ميان آنها روى دو موضوع انگشت مى‌گذارد.

نخست، استفاده بيش از حدّ از آزادى‌ها و مباحات است، چرا كه پاره‌اى از آزادى‌ها و مباحات، درست، ديوار به ديوار گناهان بزرگ‌اند كه اگر انسان تا آنجا پيش برود، خطر لغزش و سقوط در درّه گناه كم نيست. امام عليه السّلام در اينجا به همگان هشدار مى‌دهد كه در اين گونه موارد زياد پيش نرويد! زيرا بيم آن مى‌رود كه در طريق ظالمان قرار بگيريد، همان گونه كه امروز در تعيين مرزهاى كشورها، معمولا يك كمربند امنيّتى قرار مى‌دهند و افراد مجاز نيستند از چند كيلومترى مرزها جلوتر بروند، زيرا رفتن به نقطه اصلى مرز، ممكن است وسوسه عبور از مرز را در افراد ايجاد كند. اضافه بر اين، انسان هنگامى كه به مرزهاى گناهان مى‌رسد، ممكن است گناه در نظر او ساده جلوه كند و هواى نفس در يك لحظه او را غافلگير سازد و به آن طرف مرز بكشاند.

ديگر اينكه، سر و كار داشتن با اهل گناه و نرمش و انعطاف با آنها و يا درست كردن كلاههاى شرعى و راه‌حل‌هاى دروغين براى انجام گناهان، يكى ديگر از طرق نفوذ شيطان در آدمى است. اهل گناه، گناهان را در نظر انسان كوچك نشان مى‌دهند و استفاده از كلاههاى شرعى، ابهّت گناه را مى‌شكند و حجابهايى را كه ميان انسان و ابتلاى به گناهان است، كنار مى‌زند و انسان، بدون دفاع در مقابل هجوم گناه قرار مى‌گيرد. در حديثى از اميرمؤمنان عليه السّلام مى‌خوانيم:

«من داهن نفسه هجمت به على المعاصي المحرّمة

، كسى كه با نفس خويشتن مداهنه كند، او را مورد هجوم گناهان بزرگ قرار مى‌دهد [1]».

[1] غررالحكم، شماره 9022.