خواهد داد» (و لا ترخّصوا لأنفسكم، فتذهب بكم الرّخص مذاهب الظّلمة).

تجربه‌هاى فراوان نيز نشان داده است، آنها كه بيش از حدّ بر آزادى‌ها و استفاده از مباحات تكيه مى‌كنند، سرانجام در پرتگاه محرّمات سقوط خواهند كرد. تشبيه جالبى در احاديث متعدّد آمده است، كه محرّمات الهى را به غرقگاه و منطقه ممنوعه‌اى تشبيه كرده كه مرزهاى معيّنى دارد، سپس نفس آدمى را به گوسفندى تشبيه مى‌كند كه از آخرين منطقه آزاد استفاده مى‌كند و لب مرز قرار مى‌گيرد و چيزى نمى‌گذرد كه علف‌هاى ظاهرا شاداب آن طرف مرز، به او چشمك مى‌زند و او را به سوى خود مى‌كشاند.

انسان نيز چنين است، هنگامى كه تا آخرين مرز آزادى پيش رفت، نفس سركش، او را فريب مى‌دهد و هنگامى بيدار مى‌شود كه در ميان گناهان غوطه‌ور است. امام على عليه السّلام مى‌فرمايد:

«و المعاصي حمي اللّه، فمن يرتع حولها يوشك أن يدخلها

، گناهان مناطق ممنوعه الهى است، هر كس به آن نزديك شود، بيم آن مى‌رود كه وارد آن شود. [1]» (همان گونه كه اگر گوسفندان را در چراگاه، به نزديك مناطق ممنوعه ببرند، بيم آن مى‌رود كه به خطر بيفتند، يا وارد مرتع ديگران شوند).

تعبير لطيفى كه در قرآن مجيد درباره بعضى از گناهان آمده و مى‌فرمايد به آن نزديك نشويد، نظير: «وَ لا تَقْرَبُوا مالَ الْيَتِيمِ»، به اموال يتيمان نزديك نشويد [2]، و لا تقربوا الزّنا، به زنا نزديك نگرديد.» [3] و «وَ لا تَقْرَبُوا الْفَواحِشَ ما ظَهَرَ مِنْها وَ ما بَطَنَ» به كارهاى زشت نزديك نشويد، آشكار باشد يا پنهان. [4] نشان مى‌دهد كه براى مصون ماندن از آلودگى به گناه، بهتر است انسان به مرز گناهان نزديك نشود و هر

[1] وسائل الشيعة، جلد 18، ص 118، حديث 22، باب 12، از ابواب صفات قاضى.

[2] سوره انعام، آيه 152.

[3] سوره اسراء، آيه 32.

[4] سوره انعام، آيه 151.