خطبه 82 [1] و من كلام له عليه السّلام فى ذمّ صفة الدنيا

از سخنانى است كه امام در نكوهش دنيا بيان فرمود.

خطبه در يك نگاه‌

«مبرّد» در كتاب «كامل» مى‌گويد: «اين خطبه را امام عليه السّلام زمانى بيان فرمود كه مشغول خواندن خطبه‌اى بود، مردى از ميان جمعيّت عرض كرد: «اى اميرمؤمنان! دنيا را براى ما توصيف كن.» امام عليه السّلام فرمود: «بدون مقدّمه بگويم، درباره سرايى كه ابتداى آن سختى و مشقّت است و پايان آن فناست» و به همين صورت اين خطبه كوتاه را تا پايان بيان فرمود كه ترسيم بسيار دقيق و روشنى از زندگى دنيا و مشكلات و گرفتارى‌ها و نابسامانى‌هاى آن است و به راستى دقّت در همين چند

[1] سند خطبه: نويسنده «مصادر نهج البلاغه» با صراحت مى‌گويد: «اين توصيفى كه امام از دنيا در اين خطبه كرده است به طور متواتر و به طرق مختلف از آن حضرت نقل شده است. از جمله كتابهايى كه قبل از «سيّد رضى» آن را آورده‌اند «كامل مبرّد»، «امالى صدوق»، «مجتني ابن دريد»، «تحف العقول ابن شعبه» و «عقد الفريد ابن عبد ربّه» است و از كتابهايى كه بعد از «نهج البلاغه» آن را ذكر كرده‌اند «امالى سيّد مرتضى»، «تذكرة الخواص ابن جوزى»، «مشكاة الانوار طبرسى»، «غرر الحكم آمدى» و «كنز الفوائد كراجكى» است كه با مختصر تفاوتى آن را ذكر نموده‌اند». (مصادر نهج البلاغه، جلد 2، صفحه 90).