شرح و تفسير گرفتاران، اميدوار باشند

امام عليه السلام در اين گفتار حكيمانه به يكى از اصول زندگى بشر نه به عنوان قانونى كلى، بلكه قانونى غالبى اشاره كرده و به‌وسيله آن به تمام گرفتاران اميد مى‌بخشد و مى‌فرمايد: «هنگامى كه سختى‌ها به آخرين درجه شدت برسد گشايش روى مى‌دهد و در آن هنگام كه حلقه‌هاى بلا تنگ مى‌شود نوبت آسايش و راحتى فرا مى‌رسد»؛

(عِنْدَ تَنَاهِي الشِّدَّةِ تَكُونُ الْفَرْجَةُ، وَعِنْدَ تَضَايُقِ حَلَقِ الْبَلَاءِ يَكُونُ الرَّخَاءُ)

. اين حقيقت به‌كرار تجربه شده كه پايان شب‌هاى سياه سپيد است و عاقبت گرفتارى‌ها راحتى و استراحت است. به همين دليل انسان هرگز نبايد به هنگام هجوم مشكلات و درد و رنج‌ها مأيوس گردد و دست به كارهاى نامعقول بزند و يا زبان به ناشكرى بگشايد و بى‌تابى كند، بلكه پيوسته اميدوار باشد كه به دنبال اين شدت‌ها و تنگى حلقه‌هاى بلا گشايش حاصل مى‌شود، طوفان بلا فرو مى‌نشيند و ابرهاى نوميدى كنار مى‌رود و آفتاب شفاف اميد آشكار مى‌گردد.

قرآن مجيد نيز به همين حقيقت در سوره «انشراح» خطاب به پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله اشاره كرده مى‌فرمايد: «فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً* إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْراً»؛ زيرا با سختى آسانى است (باز هم) با سختى آسانى است».

در تفسير سوره «انشراح» كه خدا در آن مى‌فرمايد: راحتى به همراه سختى‌