مى‌آيد و رويش مى‌كند و از هر نوع گياهان بهجت‌انگيز مى‌روياند». [1]

بدن انسان‌ها نيز جزئى از اين طبيعت و متأثر به آثار آن است؛ سرماى خشك پاييز بدن‌ها را ضعيف و نحيف و آماده بيمارى‌ها مى‌كند، بنابراين بايد خود را پوشانيد و از آن دور داشت؛ ولى سرماى ملايم آغاز بهار بعد از فصل زمستان كه آميخته با حرارت كم و رطوبت بسيار است به انسان نشاط و نيرو مى‌دهد و مايه نموّ و رشد بدن مى‌گردد، ازاين‌رو بايد به استقبال آن رفت.

از آن گذشته در آغاز پاييز چون انسان به گرماى تابستان عادت كرده و باران كمتر باريده هوا آلوده است و انتقال انسان از آن گرما به سرما هرچند تدريجى است در بدن تأثير مى‌گذارد و ميكروب‌هاى بيمارى‌زا در آن نفوذ مى‌كند و ازاين‌رو آگاهان مى‌گويند: اگر آغاز پاييز باران‌هايى ببارد بيمارى‌ها كم مى‌شود؛ اما در پايان زمستان و آغاز بهار، بدن در مقابل سرما مقاوم شده، عوامل بيمارى‌زا بر اثر سرما و باران بسيار كم شده و استقبال از سرماى بهار نه تنها ضررى ندارد بلكه عامل نمو جسم و جان مى‌شود.

بوعلى سينا در كتاب طبى خود، قانون‌ نيز به همين نكته اشاره كرده مى‌گويد:

«بدن‌ها از سرماى بهار آن احساسى را ندارند كه از سرماى پاييز مى‌كنند، زيرا هنگام سرماى بهار، بدن عادت به سرماى زمستان كرده و ازآن‌رو از آن آزار نمى‌بيند؛ ولى به هنگام سرماى پاييز بدن كه عادت به گرما دارد از آن آزار فراوان مى‌بيند». [2]

البته خداوند ورود در فصول مختلف را تدريجى قرار داده تا مشكلات انتقال به حداقل برسد.

نكته: مسائل بهداشتى و طبى در قرآن مجيد و روايات‌

امروزه كتاب‌هايى به نام‌ طب النبى صلى الله عليه و آله‌ و طب الائمة و طب الرضا عليه السلام‌ در اختيار

[1]. حج، آيه 5.

[2]. كتاب قانون، ج 1، ص 83.