شرح و تفسير تضاد دنياپرستى و علاقه به آخرت‌

امام عليه السلام اين گفتار حكيمانه را زمانى فرمود كه «لباس كهنه و وصله‌دارى بر اندام آن حضرت ديدند كسى درباره آن سؤال كرد (كه چرا امام عليه السلام با داشتن امكانات چنين لباسى را براى خود انتخاب كرده است) امام عليه السلام فرمود: «قلب به سبب آن خاضع مى‌شود و نفس سركش با آن رام مى‌گردد و مؤمنان به آن اقتدا مى‌كنند (و از آن سرمشق مى‌گيرند)»؛

(وَرُئِيَ عَلَيْهِ إِزَارٌ خَلَقٌ مَرْقُوعٌ فَقِيلَ لَهُ فِي ذَلِكَ فَقَالَ: يَخْشَعُ لَهُ الْقَلْبُ، وَتَذِلُّ بِهِ النَّفْسُ، وَيَقْتَدِي بِهِ الْمُؤْمِنُونَ)

. مى‌دانيم در عصر خلفا دامنه فتوحات اسلامى به شرق و غرب و شمال و جنوب كشيده شد و كشورهاى مهمى همچون ايران و روم و مصر زير پرچم اسلام قرار گرفتند و غنائم فراوان و اموال خراجى بسيارى نصيب مسلمين شد.

اين امر آثار زيان‌بار فراوانى داشت؛ گروهى به مسابقه در ثروت روى آوردند، خانه‌هاى مجلل، لباس‌هاى گرانبها، سفره‌هاى رنگارنگ و مركب‌هاى زيبا براى خود انتخاب نمودند و گروه عظيمى از مردم در دنيا و ارزش‌هاى مادى فرو رفتند و نظام ارزشى جامعه اسلامى- همان‌گونه كه در كلام حكمت‌آميز قبل به آن اشاره شد- دگرگون شد. در اينجا امام عليه السلام براى اين‌كه مسلمانان منحرف را به صراط مستقيم اسلام و سنت پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله باز گرداند مظاهر زهد خويش را كاملًا آشكار ساخت كه از جمله آن پوشيدن لباس‌هاى ساده و كم‌ارزش‌