شرح و تفسير ارزش تقوى‌

امام عليه السلام در اين سخن كوتاه و حكمت‌آميزش اشاره به نقش تقوا در قبولى اعمال مى‌كند، يا به تعبيرى ديگر، كيفيت عمل را معيار قبولى در درگاه خدا قرار مى‌دهد نه كميت عمل را و مى‌فرمايد: «عملى كه توأم با تقواست كم نيست (هرچند ظاهراً كم باشد) چگونه عملى كه مقبول درگاه خداست كم مى‌باشد؟»؛

(لَا يَقِلُّ عَمَلٌ مَعَ التَّقْوَى، وَكَيْفَ يَقِلُّ مَا يُتَقَبَّلُ؟)

. اين سخن برگرفته از قرآن مجيد است؛ آنجا كه در داستان فرزندان آدم (هابيل و قابيل) مى‌فرمايد: « «إِنَّما يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقينَ»؛ خداوند تنها اعمال پرهيزگاران را قبول مى‌كند». [1]

بسيارى از بزرگان در كتب فقهى اين مطلب را يادآور شده‌اند كه شرايط صحت عمل با شرايط قبول متفاوت است. عمل صحيح عملى است كه جامع تمام شرايط و اجزا و خالى از موانع باشد؛ ولى گاه اين عمل، با اعمال ديگرى پيش و پس از آن يا صفات ناشايسته‌اى همراه مى‌گردد كه مانع قبولى آن در درگاه خداوند مى‌شود (قبولى به معناى پاداش عظيم و تحقق اهداف و فلسفه‌هاى عمل).

مثلًا در روايات آمده است كه كسى كه شرب خمر كند اعمال او تا چهل روز

[1]. مائده، آيه 27.