شرح و تفسير زينت فقر و غنا

امام عليه السلام در اين گفتار حكيمانه‌اش از زينت فقر و زينت غنا سخن مى‌گويد و مى‌فرمايد: «خويشتن‌دارى و عفت زينت فقر و شكرگزارى زينت غناست»؛

(الْعَفَافُ زِينَةُ الْفَقْرِ، وَالشُّكْرُ زِينَةُ الْغِنَى)

. فقير در معرض آفات مختلفى قرار دارد: اظهار حاجت توأم با ذلت، دست بردن به سوى اموال حرام، ناسپاسى در برابر خداوند و مانند اينها. اما اگر خويشتن‌دار باشد نه دست حاجت به سوى لئيمان مى‌برد و نه عزت نفس خود را زير پا مى‌گذارد، نه آلوده حرام مى‌شود و نه زبان به ناشكرى مى‌گشايد، بنابراين عفت به معناى خويشتن‌دارى، زينت فقر است، از اين رو خداوند از اين‌گونه فقيران در قرآن مجيد با عظمت ياد كرده و مى‌فرمايد: « «لِلْفُقَراءِ الَّذِينَ أُحْصِرُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ لَا يَسْتَطِيعُونَ ضَرْباً فِي الأَرْضِ يَحْسَبُهُمُ الْجَاهِلُ أَغْنِيَاءَ مِنَ التَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُمْ بِسِيمَاهُمْ لَايَسْئَلُونَ النَّاسَ إِلْحَافًا»؛ (انفاق شما مخصوصاً بايد) براى نيازمندانى باشد كه در راه خدا در تنگنا قرار گرفتند (از وطن خود براى شركت در ميدان جهاد آواره شده و در تأمين زندگى وامانده‌اند) آنها نمى‌توانند (براى تأمين روزى) مسافرتى كنند و از شدت خويشتن‌دارى افراد ناآگاه آنها را بى‌نياز مى‌پندارند؛ اما آنها را از چهره‌هايشان مى‌توانى بشناسى. آنان هرگز با اصرار چيزى از كسى نمى‌خواهند». [1] اين همان عفت است كه زينت فقر است.

[1]. بقره، آيه 273.