شرح و تفسير رابطه عفو و قدرت‌

امام عليه السلام در اين گفتار حكيمانه خود، همان مطلبى را كه در حكمت يازدهم آمده بود به شكل ديگر بيان مى‌كند و مى‌فرمايد: «شايسته‌ترين مردم به عفو، قادرترين آنها به مجازات است»؛

(أَوْلَى النَّاسِ بِالْعَفْوِ أَقْدَرُهُمْ عَلَى الْعُقُوبَةِ)

. مى‌دانيم يكى از عوامل ادامه نزاع‌ها و درگيرى‌ها كه گاه در ميان دو قبيله يا فرزندان يك خانواده ده‌ها سال ادامه پيدا مى‌كند، روح انتقام جويى و عدم گذشت است كه هرچه جلوتر مى‌رود مانند سيلاب شديدتر مى‌شود در حالى كه اگر در همان مراحل آغازين يكى از دو طرف بزرگوارى و گذشت كند نزاع براى هميشه پايان مى‌يابد.

به علاوه، عفو و گذشت، شخص خطاكار را به تجديد نظر در كار خود و جبران خطا وا مى‌دارد كه بركات آن بر كسى پوشيده نيست.

مطالعه تاريخ پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله و امير مؤمنان و ساير امامان عليهم السلام معصوم نشان مى‌دهد كه آنها با استفاده از اين روش، دشمنان سرسخت را به زانو در آوردند و يا آنها را به دوستان فداكار بدل كردند.

عفو و گذشت عجيب پيامبر در داستان فتح مكه و عفو امير مؤمنان بعد از پيروزى در جنگ جمل و عفو امام حسن مجتبى در برابر آن مرد شامى و همچنين ساير مواردى كه در تاريخ زندگى آن بزرگواران ثبت شده نمونه‌هاى‌