آنچه امام عليه السلام در اينجا به آن اشاره كرده يك واقعيت تلخ و گسترده تاريخى است كه همواره دنيا پرستان و فرصت طلبان خود را به مراكز قدرت نزديك مى‌كنند و با اظهار اخلاص و فداكارى كامل به آنها تقرب مى‌جويند تا به‌وسيله آنها بخش‌هايى از بيت‌المال در اختيار آنان و منسوبانشان قرار بگيرد و بر دوش مردم مظلوم سوار شوند و اموال و منافع آنها را غارت كنند. امام به مالك اشتر هشدار مى‌دهد كه مراقب اين گروه باشد.

سپس دستور قاطعى در اين زمينه صادر كرده در ادامه سخن مى‌فرمايد:

«ريشه ستمشان را با قطع وسائل آن بر كن و هرگز به هيچ يك از اطرافيان و هواداران خود زمينى از اراضى مسلمانان را وا مگذار و نبايد آنها طمع كنند كه قراردادى به سود آنها منعقد سازى كه موجب ضرر بر همجواران آن زمين باشد؛ خواه در آبيارى يا عمل مشترك ديگر. به گونه‌اى كه هزينه‌هاى آن را بر ديگران تحميل كنند و در نتيجه سودش فقط براى آنها باشد و عيب و ننگش در دنيا و آخرت نصيب تو گردد»؛

(فَاحْسِمْ‌ [1] مَادَّةَ أُولَئِكَ بِقَطْعِ أَسْبَابِ تِلْكَ الْأَحْوَالِ، وَلَا

تُقْطِعَنَ‌ [2] لِأَحَدٍ مِنْ حَاشِيَتِكَ وَحَامَّتِكَ‌ [3] قَطِيعَةً وَلَا يَطْمَعَنَّ مِنْكَ فِي اعْتِقَادِ عُقْدَةٍ،

تَضُرُّ بِمَنْ يَلِيهَا مِنَ النَّاسِ، فِي شِرْبٍ أَوْ عَمَلٍ مُشْتَرَكٍ يَحْمِلُونَ مَؤُونَتَهُ عَلَى غَيْرِهِمْ، فَيَكُونَ مَهْنَأُ [4] ذَلِكَ لَهُمْ دُونَكَ، وَعَيْبُهُ عَلَيْكَ فِي الدُّنْيَا وَالآْخِرَةِ)

. اين تعبيرات با صراحت بيانگر اين حقيقت است كه شخص والى و زمامدار بايد دست رد بر سينه گروه فرصت‌طلب سودجوى حاشيه‌نشين بزند و هرگز

[1]. «احْسِم» صيغه امر از ريشه «حسم» بر وزن «وصل» به معناى قطع كردن گرفته شده‌

[2]. «لاتقطعنّ» از ريشه «قطع» به معناى جدا كردن گرفته شده و اين واژه هنگامى كه به باب افعال مى‌رود به‌معناى تخصيص دادن چيزى به كسى مثلًا زمينى را در اختيار كسى قرار دادن مى‌باشد

[3]. «حامّة» به معناى نزديكان و خاصان و خويشاوندان است از ريشه «حمّ» به معناى گرم كردن گرفته شده به مناسبت اينكه علاقه و دوستى آنها گرم و داغ است. به همين دليل دوست صميمى را «حميم» مى‌گويند

[4]. «مهنأ» به معناى چيز مرغوب و گواراست‌