بنابراين عقل ايجاب مى‌كند كه امام جماعت وضع آنها را در نظر بگيرد تا نماز جماعت موجب نفرتشان نگردد.

آن‌گاه به سراغ دليل نقلى مى‌رود و مى‌فرمايد: «من از رسول خدا صلى الله عليه و آله به هنگامى كه مرا به سوى يمن فرستاد پرسيدم: چگونه با آنان نماز بخوانم؟ فرمود:

با آنها نمازى بخوان كه همچون نمازِ ناتوان‌ترين آنها باشد و نسبت به مؤمنان رحيم و مهربان باش»؛

(وَقَدْ سَأَلْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه و آله حِينَ وَجَّهَنِي إِلَى الْيَمَنِ كَيْفَ أُصَلِّي بِهِمْ فَقَالَ: صَلِّ بِهِمْ كَصَلَاةِ أَضْعَفِهِمْ وَكُنْ بِالْمُؤْمِنِينَ رَحِيماً)

. مرحوم شيخ حر عاملى در كتاب‌ وسائل الشيعة در ابواب مستحبات نماز جماعت بابى به عنوان «اسْتِحْبابُ تَخْفِيفِ الْإمام صَلاتَهُ» گشوده است و در آن هشت روايت از معصومان عليهم السلام در اين زمينه نقل كرده است، از جمله اينكه در روايتى آمده است: «روزى معاذ (بن جبل) در زمان رسول خدا در مسجدى نماز جماعت برگزار مى‌كرد و قرائت نماز را طولانى مى‌خواند. مردى در نماز به او ملحق شد و معاذ سوره طولانى را آغاز كرد. آن مرد براى خود سوره كوتاهى خواند و نماز را تمام كرد و سوار مركبش شد (و رفت) اين جريان به گوش رسول خدا رسيد. كسى را نزد معاذ فرستاد و فرمود:

«يَا مُعَاذُ إِيَّاكَ أَنْ تَكُونَ فَتَّاناً عَلَيْكَ بِالشَّمْسِ وَضُحَاهَا وَذَوَاتِهَا؛

اى معاذ فتنه گر مباش (و مردم را از جماعت دور مساز) لازم است سوره «والشمس وضحاها» و امثال آن (از سوره‌هاى كوتاه) را بخوانى». [1]

در حديث ديگرى از امام صادق عليه السلام مى‌خوانيم كه فرمود:

«يَنْبَغِي لِلْإِمَامِ أَنْ تَكُونَ صَلَاتُهُ عَلَى صَلَاةِ أَضْعَفِ مَنْ خَلْفَهُ؛

سزاوار است نماز امام همانند نماز ضعيف‌ترين كسى باشد كه پشت سر او نماز مى‌خواند». [2]

[1]. وسائل‌الشيعة، ج 5، باب 69، ح 4

[2]. همان مدرك، ح 3