امام عليه السلام در اين جمله در واقع به روانكاوى عميقى دست زده، مى‌فرمايد:

بخيلان اگر بخل مى‌ورزند براى آن است كه به فضل و مواهب الهى سوء ظن دارند و چنين مى‌پندارند كه اگر امروز بخشش كنند فردا فقير مى‌شوند و در مى‌مانند و ترسوها به وعده الهى در مورد نصرت ياران حق بدگمانند و چنين مى‌پندارند كه اگر عقب‌نشينى نكنند ممكن است تنها بمانند و نابود شوند و حريصان اگر حرص را پيشه‌كرده‌اند به سبب آن است كه توكل بر خدا ندارند و در واقع به قدرت خدا سوء ظن دارند.

آيات قرآن مجيد نيز گواه بر اين معانى است، در يك جا مى‌فرمايد: « «الشَّيْطانُ يَعِدُكُمُ الْفَقْرَ وَيَأْمُرُكُمْ بِالْفَحْشاءِ وَاللَّهُ يَعِدُكُمْ مَغْفِرَةً مِنْهُ وَفَضْلًا»؛ شيطان شما را (هنگام انفاق) وعده فقر و تهى دستى مى‌دهد و به زشتى‌ها امر مى‌كند، ولى خداوند وعده آمرزش و فزونى به شما مى‌دهد». [1]

در جاى ديگر مى‌فرمايد: « «وَلا تَهِنُوا وَلا تَحْزَنُوا وَأَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنينَ»؛ هرگز سست نشويد! و غمگين نگرديد؛ و شما برتريد اگر ايمان داشته باشيد». [2]

همچنين در جاى ديگرى مى‌فرمايد: « «وَأَنْفِقُوا خَيْراً لِأَنْفُسِكُمْ وَمَنْ يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ»؛ و انفاق كنيد كه براى شما بهتر است؛ و كسانى كه از بخل و حرص خويشتن مصون بمانند رستگارانند». [3]

آنچه از كلام امام در اين بخش عهدنامه آمده، شبيه چيزى است كه در كلام پيغمبر اكرم هنگام توصيه به على عليه السلام وارد شده است. در حديثى از علل‌الشرايع‌

[1]. بقره، آيه 268.

[2]. آل‌عمران، آيه 139.

[3]. تغابن، آيه 16.