روزگار صبر و استقامت آنها از همه كمتر است»؛

(وَأَضْعَفَ صَبْراً عِنْدَ مُلِمَّاتِ‌ [1]

الدَّهْرِ مِنْ أَهْلِ الْخَاصَّةِ)

، زيرا آنها در ناز و نعمت پرورش يافته و كمتر با مشكلات روبه‌رو بوده و هرگز ورزيده و آبديده نشده‌اند بر عكس توده‌هاى زحمت‌كش جامعه كه در لابه‌لاى مشكلات پرورش مى‌يابند و در كوره حوادث قرار مى‌گيرند و همچون فولادى آبديده محكم مى‌شوند.

به راستى ترسيمى از اين بهتر و گوياتر و شفاف‌تر درباره اين گروهِ اندك از خودراضى و خودبرتربين پيدا نمى‌شود و مى‌دانيم تمام اين صفات ناشى از توهماتى است كه درباره امتيازات ذاتى خود و نياز حكومت به آنها و برترى بر توده‌هاى مردم دارند. اين اوهام و خيالات، آنها را به اين مسيرهاى نادرست مى‌كشاند.

اما ويژگى‌هاى توده‌هاى زحمت‌كش جامعه و به تعبير امام عليه السلام عامه در سه چيز خلاصه شده است؛ مى‌فرمايد: «و (بدان) ستون دين و شكل دهنده جمعيت مسلمانان و نيروى دفاعى در برابر دشمنان، تنها توده ملت هستند، بنابراين گوش به‌سوى آنها فرا ده و توجّه به آنها داشته باش»؛

(وَإِنَّمَا عِمَادُ الدِّينِ، وَجِمَاعُ‌ [2]

الْمُسْلِمِينَ، وَالْعُدَّةُ لِلْأَعْدَاءِ، الْعَامَّةُ مِنَ الْأُمَّةِ، فَلْيَكُنْ صِغْوُكَ‌ [3] لَهُمْ، وَمَيْلُكَ مَعَهُمْ).

چه تعبيرات زنده و پرمعنايى. به يقين اگر حمايت عامه مردم نباشد اصول و فروع دين به فراموشى سپرده مى‌شود و جامعه مسلمانان از هم گسسته مى‌گردد و در برابر هجوم دشمنان، مدافعى نخواهد بود. به همين دليل، حكومت‌

[1]. «مُلِمّات» از ريشه «لَمّ» بر وزن «غم» به معناى جمع كردن گرفته شده سپس واژه ملمات به حوادث شديدو ناراحت كننده اطلاق شده گويى اين‌گونه حوادث تمام فكر انسان را جمع كرده و متوجه به خود مى‌سازد.

[2]. «جِماع» در اصل مصدر است و در اين‌گونه موارد به معناى وصفى به كار مى‌رود يعنى جامع بودن و جمع‌كردن.

[3]. «صِغْو» به معناى گرايش به چيزى داشتن است. «صَغو» به فتح و كسر صاد به گفته جمعى از محقّقان به يك معنا آمده است.