شرح و تفسير همه مسلمين در بيت‌المال يكسانند

همان‌گونه كه از عنوان نامه و همچنين از خطبه 44 استفاده مى‌شود مصقلة بن هبيره شيبانى يكى از كارگزاران و فرمانداران امام عليه السلام بر بخش مهمى از فارس به نام اردشيرخُرّه بود كه شامل چندين شهر و آبادى مى‌شد. به گفته ابن ابى‌الحديد او از نواده‌هاى نزار بن معد بن عدنان بود. [1]

وى داستانى در مورد اسيران بنى ناجيه دارد كه در خطبه 44 گذشت.

بنى‌ناجيه گروهى از نصارا بودند كه مسلمان شده و جمعى هم بر آيين خود باقى مانده بودند و يا از اسلام باز گشته بودند. بعد از شكست خوردن اصحاب جمل در بصره تمام مردم آن منطقه با على عليه السلام بيعت كردند به جز بنى ناجيه كه بر عليه امام عليه السلام لشكركشى كردند؛ امام عليه السلام معقل بن قيس را فرستاد و او آنها را شكست داد و گروهى را به اسارت در آورد. هنگامى كه اين اسيران را به سوى كوفه مى‌بردند، چون به منطقه اردشير خُرّه رسيدند كه در آنجا مصقله به عنوان فرماندار امام عليه السلام حكومت مى‌كرد. وى آنها را كه پانصد نفر بودند از معقل در برابر پرداخت غرامتى معادل پانصد هزار درهم گرفت و آزاد كرد او اين اموال را از بيت‌المال پرداخت به اين نيت كه بعداً آن را به بيت‌المال برگرداند؛ ولى در اين كار تعلّل مى‌ورزيد. او پس از مدّتى خدمت امام عليه السلام به كوفه آمده مبلغى را پرداخت و انتظار داشت امام عليه السلام بقيه را به او ببخشد؛ ولى حضرت موافقت نكرد، زيرا ممكن بود بدعتى شود و بخشش‌هاى عثمان را از حقوق بيت‌المال در اذهان تداعى كند. سرانجام چون از عدالت امام عليه السلام بيمناك بود فرار كرد و به معاويه پيوست.

به هر حال نامه مورد بحث نيز نشان مى‌دهد كه او عملًا پيرو مكتب عثمان بود

[1]. شرح نهج‌البلاغه ابن ابى‌الحديد، ج 3، ص 127.