مى‌خواهد تمام «شام» را در اختيارشان گذارد. [1] «طلحه و زبير» به خاطر جاه‌طلبى كه داشتند پيمان مؤكّد خود را با امام شكستند و «زبير» در توجيه اين كار گفت: «من تنها با دست خود بيعت كردم، نه با دل»! امام در اين سخن پاسخ دندان‌شكنى به او مى‌دهد پاسخى كه در تمام محافل حقوقى دنياى ديروز و امروز مورد قبول است و يك اصل اساسى در مسائل قضايى محسوب مى‌شود، مى‌فرمايد: «او ادّعا مى‌كند كه با دست خود بيعت كرد و هرگز با قلبش بيعت ننموده است» (يزعم انّه قد بايع بيده، و لم يبايع بقلبه).

سپس مى‌افزايد: «او با اين سخنش اقرار به بيعت مى‌كند و ادّعاى يك امر باطنى بر خلاف ظاهر بيعت دارد» (فقد اقرّ بالبيعة، و ادّعى الوليجة [2]).

در واقع اين سخن او تركيبى است از اقرار و ادّعا، اقرارش مسموع و مقبول است و امّا در مورد ادّعا بايد اقامه دليل كند.

لذا به دنبال آن امام مى‌فرمايد: «او بايد قرينه قابل قبولى كه بر اين امر گواهى دهد اقامه كند (و اثبات نمايد در شرايطى بوده كه از روى اجبار و اكراه، اين بيعت انجام شده و قلب او با دست و زبانش هماهنگى نداشته) در غير اين صورت بايد دوباره به آنچه از آن خارج شده باز گردد و نسبت به بيعتش وفادار باشد» (فليأت عليها بامر يعرف، و الّا فليدخل فيما خرج منه).

بسيارى از مردم ديده بودند كه «طلحه» و «زبير» با ميل خود نزد امام آمدند و بيعت كردند، آنها جزء نخستين افراد بودند و اين امر در مسجد انجام گرفت، اين بيعت از هر نظر قابل قبول است و اگر كسى مى‌خواهد غير آن را ادّعا كند بايد دليل‌

[1] شرح ابن ابى الحديد، جلد 1، صفحه 231.

[2] «وليجة» از ماده «ولوج» به معناى دخول است، و گاه به ورود مخفيانه اطلاق مى‌شود و به كسى كه محرم اسرار است وليجه مى‌گويند و در خطبه بالا به معناى يك امر پنهانى و درونى آمده است.