و سپس به عنوان داورى نزد شخص ثالثى رفتن مى‌باشد).

در واقع امام (ع) در اين سخن گهربارش انگشت روى نقطه اصلى دردهاى جانكاه جامعه بشريّت گذارده كه هميشه جنگهاى خونين و اختلافات و كشمكشها و كشت و كشتارها و ناامنيها از برترى‌جوييها و تفاخر سرچشمه مى‌گيرد، و اگر اين بت، شكسته شود بيشترين مشكلات جوامع بشرى حل خواهد شد و دنيا امن و امان و آرام مى‌گردد.

درست است كه طالبان مقام و قدرت، هر كدام زير چتر دفاع از حقوق جامعه و حفظ ارزشها پنهان مى‌شوند ولى چه كسى است كه نداند اينها همه بهانه رسيدن به مقام و وسيله برترى‌جويى بر ديگران است؟

سپس به سراغ نكته دوّم مى‌رود و مى‌فرمايد: «آن كس كه با داشتن بال و پر (يار و ياور) قيام كند رستگار شده، يا در صورت نداشتن نيروى كافى راه مسالمت پيش گيرد (راحت شده و مردم را راحت كرده است) (افلح من نهض بجناح، او استسلم فاراح). [1] در واقع در اين جا امام (ع) به اين نكته اساسى اشاره مى‌فرمايد كه قيام كردن براى گرفتن حق شرايطى دارد، اگر آن شرايط موجود باشد من مضايقه ندارم ولى هنگامى كه شرايط موجود نيست، عقل و منطق و دين مى‌گويد قيام كردن نه تنها موجب پيشرفت نيست بلكه باعث ايجاد شكاف و اختلاف و اذيّت و آزار خويش و ديگران و هدر دادن نيروهاست و اين يكى از اصول جاويدانى است كه بايد در تمام كارهاى اجتماعى و مخصوصا قيامهاى سياسى مورد توجّه دقيق باشد.

در سوّمين نكته اشاره به مسأله خلافت و حكومت بر مردم كه گروهى يقه‌

[1] توجّه داشته باشيد كه «اراح» گاه به معنى لازم و گاه به معنى متعدّى آمده است. در صورت اوّل مفهومش اين است كه خودش راحت مى‌شود و در صورت دوّم ديگران را راحت مى‌كند.