و زمين است مى‌داند» (قُلْ أَ تُعَلِّمُونَ اللَّهَ بِدِينِكُمْ وَ اللَّهُ يَعْلَمُ ما فِي السَّماواتِ وَ ما فِي الْأَرْضِ).

و براى تأكيد بيشتر مى‌افزايد: «و خداوند از همه چيز آگاه است» (وَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْ‌ءٍ عَلِيمٌ).

ذات مقدس او عين علم است، و علمش عين ذات اوست، و به همين دليل علمش ازلى و ابدى است.

(آيه 17)- سپس به گفتگوى اعراب باديه نشين باز مى‌گردد كه اسلام خود را به رخ پيامبر مى‌كشيدند، و مى‌گفتند: ما با تو از در تسليم آمديم در حالى كه بسيارى از قبائل عرب از در جنگ آمدند.

قرآن در پاسخ آنها مى‌گويد: «آنها بر تو منت مى‌نهند كه اسلام آورده‌اند»! (يَمُنُّونَ عَلَيْكَ أَنْ أَسْلَمُوا).

به آنها «بگو: اسلام خود را بر من منّت نگذاريد» (قُلْ لا تَمُنُّوا عَلَيَّ إِسْلامَكُمْ).

«بلكه خداوند بر شما منّت مى‌نهد كه شما را به سوى ايمان هدايت كرد اگر (در ادعاى ايمان) راستگو هستيد»! (بَلِ اللَّهُ يَمُنُّ عَلَيْكُمْ أَنْ هَداكُمْ لِلْإِيمانِ إِنْ كُنْتُمْ صادِقِينَ).

منت بر دو گونه است: اگر جنبه عملى داشته باشد (به معنى بخشش نعمت گرانقدر) ممدوح است، و منّت‌هاى الهى از اين قبيل است، ولى اگر جنبه لفظى داشته باشد، مانند منت بسيارى از انسانها عملى است زشت و ناپسند.

«ايمان» قبل از هر چيز درك تازه‌اى از عالم هستى به انسان مى‌دهد، حجابها پرده‌هاى خود خواهى و غرور را كنار مى‌زند، افق ديد انسان را مى‌گشايد، و شكوه و عظمت بى‌مانند آفرينش را در نظر او مجسم مى‌كند.

اينجاست كه انسان بايد هر صبح و شام شكر نعمت ايمان را به جا آورد و بعد از هر نماز و هر عبادت سر به سجده بگذارد، و خدا را بر اين همه توفيق سپاس گويد.