از اين رو مى‌فرمايد: «پس اكنون (كه دستورهاى گذشته را شنيديد) هرگز سست نشويد و (دشمنان را) به صلح (ذلت بار) دعوت نكنيد در حالى كه شما برتريد» (فَلا تَهِنُوا وَ تَدْعُوا إِلَى السَّلْمِ وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ).

يعنى؛ حالا كه نشانه‌هاى پيروزى و برترى شما آشكار شده چگونه با پيشنهاد صلح كه مفهومش عقب نشينى و شكست است پيروزيهاى خود را عقيم مى‌گذاريد؟ اين در حقيقت صلح نيست، اين تسليم و سازشى است كه از سستى و زبونى سر چشمه مى‌گيرد، اين يك نوع عافيت طلبى زشتى است كه عواقب دردناك و خطرناك به بار مى‌آورد.

و در پايان آيه براى تقويت روحيه مسلمانان مجاهد مى‌افزايد: «و خداوند با شماست، و (چيزى از ثواب) اعمالتان را كم نمى‌كند» (وَ اللَّهُ مَعَكُمْ وَ لَنْ يَتِرَكُمْ أَعْمالَكُمْ).

كسى كه خدا با اوست همه عوامل پيروزى را در اختيار دارد، هرگز احساس تنهائى نمى‌كند، ضعف و سستى به خود راه نمى‌دهد، به نام صلح، تسليم دشمن نمى‌شود، و فرآورده‌هاى خونهاى شهيدان را در لحظات حساس به باد نمى‌دهد.

(آيه 36)- گفتيم سوره «محمّد» سوره «جهاد» است، از مسأله جهاد آغاز شده و با مسأله جهاد پايان مى‌گيرد.

در آخرين آيات اين سوره نيز به يكى ديگر از مسائل زندگى انسانها در اين رابطه مى‌پردازد، و براى تشويق و تحريك هر چه بيشتر مسلمانان در زمينه اطاعت خداوند عموما و مسأله جهاد خصوصا بى‌ارزش بودن زندگى دنيا را مطرح مى‌كند، مى‌فرمايد: «زندگى دنيا تنها بازى و سرگرمى است» (إِنَّمَا الْحَياةُ الدُّنْيا لَعِبٌ وَ لَهْوٌ).

«لعب» (بازى) به كارهائى گفته مى‌شود كه داراى يك نوع نظم خيالى براى وصول به يك هدف خيالى است، و «لهو» (سرگرمى) به هر كارى گفته مى‌شود كه انسان را به خود مشغول داشته و از مسائل اصولى منحرف سازد.

و به راستى زندگى دنيا «بازى» و «سرگرمى» است.

به دنبال آن مى‌افزايد: «و اگر ايمان آوريد و تقوا پيشه كنيد خداوند پاداشهاى‌