كه او موظف به ارشاد و تبليغ آنها نباشد، زيرا ارشاد و تبليغ روشن‌ترين و اساسى‌ترين برنامه پيامبر است، بلكه منظور اين است كه او موظّف نيست كه آنها را تحت فشار قرار دهد و اجبار بر هدايت كند؛ و به عبارت ديگر، منظور نفى هدايت اجبارى است نه اختيارى؛ و به تعبير ديگر، منظور نفى هدايت تكوينى است نه تشريعى.

اثر انفاق در زندگى انفاق كنندگان‌

سپس مى‌افزايد: «وَمَاتُنفِقُواْ مِنْ خَيْرٍ فَلِأَنفُسِكُمْ»

اين جمله مى‌گويد منافع انفاق به خود شما بازگشت مى‌كند و به اين وسيله انفاق كنندگان را تشويق به اين عمل انسانى مى‌نمايد. مسلّماً انسان هنگامى‌كه بداند نتيجه كار او به خود او باز مى‌گردد بيشتر به آن كار علاقه‌مند خواهد شد؛ ممكن است در ابتدا چنين به نظر برسد كه منظور از بازگشت منافع انفاق به انفاق‌كننده همان پاداش و نتايج اخروى آن است؛ البتّه اين معنى صحيح است، ولى نبايد تصوّر كرد كه سود انفاق تنها جنبه اخروى دارد، بلكه از نظر اين دنيا نيز به سود آنهاست. از نظر معنوى، روح گذشت و بخشش و فداكارى و نوع دوستى را در انفاق‌كننده پرورش مى‌دهد، و در حقيقت وسيله مؤثّرى براى تكامل روحى و پرورش شخصيّت اوست. و امّا از نظر مادّى وجود «افراد محروم و بينوا» در يك اجتماع، موجب انفجارهاى خطرناك مى‌گردد، همان انفجارى كه گاه تمام اصل مالكيّت را در خود فرو مى‌برد و تمام ثروتها را مى‌بلعد و نابود مى‌سازد!