نام کتاب : اسلام و كمكهاى مردمى نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 56
شأن نزول
ديگرى براى آيه فوق نقل شده كه بىشباهت به شأن نزول اوّل نيست و آن اين كه زن
مسلمانى بنام اسماء در سفر «عمرة القضاء» در خدمت پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله
بود، مادر وجدّه آن زن به سراغ او آمدند و از او كمكى خواستند، از آنجا كه آن دو
نفر مشرك و بتپرست بودند «اسماء» از كمك به آنها امتناع ورزيد، گفت بايد از
پيامبر صلى الله عليه و آله اجازه بگيرم، زيرا شما پيرو آيين من نيستيد، نزد
پيامبر صلى الله عليه و آله آمد اجازه خواست، آيه مورد بحث نازل گرديد و به او
اجازه داد.
مىفرمايد:
«لَيْسَ عَلَيْكَ هُدَاهُمْ؛ تو مجبور به هدايت آنها نيستى.»
اين جمله
خطاب به پيغمبر اسلام صلى الله عليه و آله است و ارتباط آن با آيات قبل روشن است،
زيرا آيات قبل مسأله انفاق را بطور كلّى مطرح نموده، و اين آيه مسأله جواز انفاق
به غير مسلمانان را شرح مىدهد، به اين معنى كه عدم انفاق بر بينوايان غير مسلمان
به منظور اين كه تحت فشار فقر قرار گيرند و اسلام را اختيار كنند و هدايت شوند،
صحيح نيست!
بنابراين،
همانطور كه بخششهاى الهى و نعمتهاى او در اين جهان شامل حال همه انسانها (صرف نظر
از عقيده و آيين آنها) مىشود، مؤمنان هم بايد به هنگام انفاقهاى مستحبّى و رفع
نيازمنديهاى بينوايان، رعايت حال غير مسلمانان را نيز بكنند!
البتّه اين
در صورتى است كه انفاق بر غير مسلمانان به خاطر يك كمك انسانى باشد و موجب تقويت
كفر و پيشبرد نقشههاى شوم دشمنان نگردد بلكه آنها را به روح انساندوستى اسلام
آگاه سازد.
روشن است كه
منظور از عدم وجوب هدايت مردم بر پيامبر اين نيست
نام کتاب : اسلام و كمكهاى مردمى نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 56