فصل سى و نهم: احكام هبه‌

سؤال 1300- شخصى مقدارى از اموال خود را در زمان حياتش به نام بعضى از فرزندانش نموده است؛ ولى عايدات بعضى از آن اموال را خودش، و قسمتى ديگر را صاحبان همان اموال مصرف مى‌كرده‌اند، اين اموال شرعاً متعلّق به چه كسى است؟

جواب: اموالى را كه در زمان حيات به اسم اشخاص كرده و تحويل داده، يا صغير بوده‌اند و تحت تصرّف ولى آنها بوده، به خود آنها تعلّق دارد.

سؤال 1301- زيد تمام اموال خود (خانه، زمين و متعلّقات آن) را به دست دائى‌اش داده و از وطن خود به هندوستان رفته و در آنجا سكونت اختيار كرده است، سپس تمام مايملك خود را در زمان حيات خويش با اين مضمون به فردى هبه كرده است: «اگر من زنده به وطن خود برسم مايملك خودم را از فلان شخص مى‌گيرم و اگر به حكم الهى زنده به وطن خود نرسم در اين صورت تمام مايملك خود را به فلان شخص هبه كرده‌ام، اگر كسى در اين باب دعوا كند ادّعاى او باطل خواهد بود. و در اين هبه اوّل خدا و رسول (صلى الله عليه و آله) و ائمّه طاهرين (عليهم السلام) گواهند، بعد از آن 4 نفر از مؤمنين با نشانه انگشت شهادت داده‌اند» بعد از تحرير هبه‌نامه بلافاصله تمام مايملك زيد از دست دايى‌اش پس گرفته شده و تحت تصرّف آن فرد قرار داده شده و تا به حال تمام مايملك وى در تصرّف اوست؛ ولى زيد به حكم الهى در هندوستان وفات و در آنجا مدفون گرديد. آيا اين هبه‌نامه طبق شرع مقدّس اسلام نافذ است؟

جواب: فقط يك سوّم هبه‌نامه كه در واقع وصيّتنامه است صحيح مى‌باشد، بقيّه‌