در اهميت اين فضيلت اخلاقى چند روايت زير را كه به عنوان گلچينى از روايات اين باب برگزيده‌ايم كافى به نظر ميرسد.

1- در حديثى از پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله مى‌خوانيم كه: «الا اخْبِرُكُمْ بِاشْبَهَكُمْ بِى‌ اخْلاقاً؟ قالُوا بلى يا رَسُولُ اللَّه فَقالَ احْسَنَكُمُ اخْلاقاً وَ اعْظَمَكُمْ حِلْماً وَ ابَرَّكَمُ بِقَرابَتِهِ وَ اشَدَّكُمْ انْصافاً مِنْ نَفْسِهِ فى الْغَضَبِ وَالرَّضا؛ آيا به شما خبر بدهم كداميك از شما از جهت اخلاق به من شبيه تريد؟ عرض كردند آرى اى رسول خدا. فرمود: آن كس كه از همه خوش‌خوتر، و بردبارتر و نيكوكارتر نسبت به خويشاوندانش و با انصاف‌تر در حال خشم و خشنودى بوده باشد». [1]

2- در حديث ديگرى از همان بزرگوار چنين نقل شده است: «ما جُمِعَ شَىْ‌ءٌ الى شَىْ‌ءٍ افْضَلُ مِنْ حِلْمٍ الَى عِلْمٍ؛ چيزى با چيزى همراه نشده كه برتر از همراهى حلم با علم باشد». [2]

3- در حديثى از اميرمؤمنان على عليه السلام مى‌خوانيم كه فرمود: «اشْجَعُ النَّاسِ مَنْ غَلَبَ الْجَهْلَ بِالْحِلْمِ؛ شجاع‌ترين مردم كسى است كه با نيروى علم بر جهل غالب آيد». [3]

شبيه همين معنى از آن حضرت نقل شده كه فرمود: «اقْوَى النَّاسِ مَنْ قَوِى عَلى غَضَبِهِ بِحِلْمِهِ؛ قوى‌ترين مردم كسى است كه با نيروى حلمش بر غضبش چيره شود». [4]

4- در حديث ديگرى از همان حضرت مى‌خوانيم: «انَّ افْضَلَ اخْلاقِ الرِّجالِ الْحِلْمُ؛ برترين اخلاق مردان حلم است». [5]

5- در حديث جالب ديگرى از پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله چنين مى‌خوانيم: «انَّ المُؤمِنَ لِيُدْرِكَ بِالْحِلْمِ وَاللّينَ دَرَجَةَ الْعابِدِ الْمُتَهَجِّدِ؛ شخص مؤمن با حلم و نرمش به مقام عبادت‌كننده شب زنده‌دار مى‌رسد». [6]

اين تعبير به خوبى نشان مى‌دهد كه حلم و بردبارى از عبادات مهم در پيشگاه پروردگار است.

[1]. بحارالانوار، جلد 74، صفحه 152، شبيه همين معنى با كمى تفاوت در وسائل الشيعه جلد 11، صفحه 211 آمده است.

[2]. همان، صفحه 212.

[3]. شرح فارسى غرر، جلد 2، صفحه 450.

[4]. همان، صفحه 435.

[5]. همان، صفحه 488.

[6]. مستدرك الوسائل، جلد 11، صفحه 288 (كتاب الجهاد).