به عكس، حلم و بردبارى رمز موفقيت و پيشرفت و سلامت روح و جسم و سبب محبوبيت در جامعه و موجب رضاى خدا و دورى شيطان است. همچنين درباره ثواب‌هاى الهى كه براى بردباران ذخيره شده و كيفرهايى كه در انتظار صاحبان غضب است نيز بينديشيد.

نه تنها در حال غضب، بلكه قبل از آن نيز بايد در اين مسائل بينديشد و به خود تلقين كند تا گرفتار آن نشود.

2- فكر در عواقب خشم و غضب؛ بارها اين نكته را تجربه كرده‌ايم و اگر ما تجربه نكرده‌ايم ديگران تجربه كرده‌اند، كه هر تصميمى كه انسان به هنگام غضب مى‌گيرد نسنجيده و نادرست است و غالباً موجب پشيمانى مى‌گردد، چه بهتر كه اين جمله معروف را كه از بعضى از دانشمندان به يادگار مانده، همواره با خود زمزمه كند، به هنگام غضب نه تصميم و نه تنبيه و نه مجازات.

3- از طرق مهم درمان كه در روايات بر آن تأكيد شده است ذكر خدا است، در بعضى از روايات آمده هنگامى كه عصبانى مى‌شويد: «اعُوْذُبِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطانِ الرَّجِيْمِ» بگوئيد. [1]

در بعضى ديگر آمده است به هنگام غضب‌ «لا حَوُلَ وَ لا قُوَّةَ الَّا بِاللَّه الْعَلِىَّ الْعَظِيمِ» بگوييد تا غضب از شما برود. [2]

در بعضى ديگر از روايات آمده است: «به هنگام غضب صورت بر زمين بگذاريد و براى خدا سجده كنيد».

ابو سعيد خدرى از پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله نقل مى‌كند كه فرمود: غضب جرقه‌اى است كه در قلب انسان قرار مى‌گيرد (و آثار آن در وجود او نمايان مى‌شود) آيا نمى‌بينيد كه چشمان او سرخ، و رگ‌هاى او متورّم مى‌شود. كسى كه اين حالات را در خود مشاهده كند، صورتش را به زمين بگذارد. [3]

به يقين هر كس چنين كند و به درگاه خدا پناه ببرد و از او رفع شر شيطان و غضب را بخواهد آرامش مى‌يابد.

[1]. سفينة البحار، ماده غضب، المحجة البيضاء، جلد 5، صفحه 307.

[2]. جامع الاحاديث، جلد 13، صفحه 472.

[3]. المحجة البيضاء، جلد 5، صفحه 308.