براى شما آورد درباره آن تحقيق كنيد (مبادا دروغ يا تهمت و سخن چينى باشد) پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله دستور تحقيق به «خالد بن وليد» داد كه با گروهى به سراغ آنها برود.

او با شتاب‌زدگى هيچ كارى انجام نداد، پس از تحقيق معلوم شد طايفه بنى‌المصطلق كاملًا به اسلام وفادارند. خبر به پيامبر صلى الله عليه و آله رسيد و پيامبر فرمود: التَّانّى‌ مِن اللَّهِ وَ الْعَجَلَةُ مِنَ الشَّيْطانِ؛ درنگ كردن و تحقيق نمودن از سوى خدا و عجله از شيطان است. [1]

طبق حديثى از امام صادق عليه السلام آيه فوق اشاره به نمّام و سخن چين دارد. [2]

از اين تعبير روشن مى‌شود كه نمّامى و سخن چينى، سخنان دروغ را نيز شامل مى‌شود.

در چهارمين آيه كه بعضى از بزرگان مانند علّامه مجلسى آن را در بحث نميمه آورده‌اند مى‌فرمايد: كسى كه شفاعت براى كار بدى كند سهمى از آن را خواهد داشت. (وَ مَنْ يَشْفَعُ شَفاعَةً سَيِّئَةً يَكُنْ لَهُ كِفْلٌ مِنْها) اين آيه مفهوم وسيع و گسترده‌اى دارد كه سخن چينى را نيز شامل مى‌شود چه شفاعت سوئى از اين بدتر كه در ميان دو مسلمان آتش عداوت و دشمنى را شعله ور سازد آنها را نسبت به يكديگر بدبين كرده و به جان هم بيندازد و لذا در حديثى از پيامبر نقل شده كه فرمود: «مَنْ امَرَ بِسُوءٍ اوْ دَلَّ عَلَيْهِ اوْ اشارَ فَهُوَ شَريكٌ؛ كسى كه دعوت به كار بدى كند يا راهنمائى به آن نمايد و يا حتى اشاره كند شريك در آن كار است».

در پنجمين آيه سخن از اصلاح ذات البين است كه در نقطه مقابل سخن چينى و افساد ذات البين قرار دارد مى‌فرمايد: تقواى الهى پيشه كنيد و برادرانى را كه با هم اختلاف دارند آشتى دهيد و اطاعت خدا و پيغمبر او را كنيد اگر ايمان داريد.

[1]. تفسير قرطبى، جلد 9، صفحه 6131.

[2]. مستدرك سفينة البحار، جلد 10، صفحه 152.