نام کتاب : اخلاق در قرآن نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 3 صفحه : 111
آزادى بيشترى
احساس مىكند، و مطالبى را كه به صورت جدى قادر بر بيان آن نبود، در لباس شوخى و
طنز بيان مىكند.
اضافه بر اين
گاه غيبت با تعبيرات صريح (به اصطلاح دلالت مطابقى و تضمّنى) انجام مىگيرد، و گاه
به دلالتهاى التزامى و تعبيرات كنايى كه ابلغ من التّصريح است، مثلًا هنگامى كه
سخن از مؤمنى به ميان مىآيد مىگويد بگذريم، شرع مقدس دهان ما را در اينجا بسته
است، و با اين تعبير نشان مىدهد كه او مرتكب گناهان زشتى شده است و اى بسا اگر
صريحاً بيان مىكرد، چيز كمى به نظر مىرسيد، اما چون با اشاره اجمالى بيان مىكند
ذهن طرف به سراغ هر گناهى مىرود.
يا اين كه
مىگويد: فلان كس داراى صفات بسيار خوبى است ولى ... سپس سكوت مىكند.
و گاه در
مقام خيرخواهى و دلسوزى مىگويد: «خداوند عاقبت فلان كس را به خير كند». يا مىگويد:
من از عاقبت او سخت بيمناكم و در واقع گناه را در لباس طاعت عرضه مىكند. و به
گفته بعضى از بزرگان مرتكب گناه مضاعفى مىشود، هم غيبت و هم رياكارى، غيبت از اين
نظر كه با همين گفتار سر بسته، معايب زيادى را به طرف نسبت داده است، رياكارى از
اين نظر كه مىخواهد بگويد من اهل غيبت نيستم و مطيع فرمان پروردگارم.
انگيزههاى
غيبت
غيبت از
گناهانى است كه عوامل بىشمارى دارد، كه هر كدام به تنهايى مىتواند سرچشمه غيبت
شود، از جمله:
1- حسد 2-
خودخواهى و خود برتر بينى 3- غرور و نخوت 4- انحصارطلبى 5- كينهتوزى 6- جاهطلبى
7- دنيا پرستى و علاقه به مال و مقام 8- رياكارى 9- تزكيه نفس و اظهار پاكى و تقوا
10- ايجاد سرگرمى ناسالم 11- سوء ظن 12- انتقام جويى 13- تشفّى قلب و فرونشاندن
غضب 14- سخريه و استهزاء و امور ديگرى از اين قبيل.
نام کتاب : اخلاق در قرآن نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 3 صفحه : 111