باز شاهد اين سخن، كلام نورانى ديگرى از اميرمؤمنان على عليه السلام است كه فرمود:

«الْحَسُودُ كَثِيرُ الحَسَرَاتِ، وَ مُتَضَاعَفُ السَيِّئَاتِ؛ حسود بسيار حسرت و اندوه دارد و گناهانش پيوسته افزوده مى‌شود»! [1]

هفتمين‌ بدبختى حسود اين است كه پيش از آنكه به «محسود» زيان برساند به خودش ضرر مى‌زند، چرا كه قبل از هر چيز خودش را گرفتار ناراحتى روح و جسم و عذاب دنيا و عقبى‌ مى‌سازد.

در احاديث اسلامى به اين حقيقت اشاره شده، امام صادق عليه السلام در حديثى مى‌فرمايد:

«الْحَاسِدُ مُضِرٌّ بِنَفْسِهِ قَبْلَ انْ يَضُرَّ بِالَمحْسُودِ، كَابْلِيسِ اورِثَ بِحَسَدِهِ بِنَفْسِهِ اللَّعْنَةُ، وَ لِآدَمَ عليه السلام الْاجْتِبَاءُ وَ الْهُدَى ...؛ حسود پيش از آنچه مى‌تواند به «محسود» ضرر برساند به خويشتن زيان مى‌رساند، مانند ابليس كه با حسدش لعنت براى خود آفريد و براى آدم برگزيدگى و هدايت». [2]

5- مراتب حسد

بزرگان علم اخلاق براى‌ «حسد» مراحل مختلفى ذكر كرده‌اند از جمله دو مرحله كاملًا متمايز زير:

1- وجود حسد در درون دل و در اعماق روح، به گونه‌اى كه انسان آن را كنترل كند و اثرش در گفتار و رفتار او ظاهر نگردد.

2- وجود حسد در درون به گونه‌اى كه از كنترل او خارج شود و با سخنان و اعمال شيطانى بروز كند و براى انتقام‌گيرى از محسود و زوال نعمت او تلاش كند.

از بعضى روايات استفاده مى‌شود كه همه (يا غالب) مردم رگه‌هاى حسد در درون جانشان وجود دارد، ولى تا آن را در گفتار و رفتار خود ظاهر نكنند، گناهى بر آنان نوشته نمى‌شود!

از جمله در حديثى از پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله نقل شده كه فرمود: «ثَلَاثٌ لَايَنْجُو مِنْهُنَّ احَدٌ:

[1]-/ تصنيف غررالحكم، صفحه 301؛ شرح غررالحكم، 1520

[2]-/ بحارالانوار، جلد 70، صفحه 255