رابطه خوبى با على نداشت، بلكه عليه على آتش جنگ جمل را افروخته بود) گفت: «على برترين خلق خداوند است، هر كس بغض على را در سينه داشته باشد، او كافر است! [1]»

نتيجه اين كه، طبق روايات بسيار فراوانى كه در ذيل آيه خير البريّه وارد شده، منظور از خير البريّه على عليه السلام است.

سؤال: آلوسى در روح المعانى سؤالى بدين شكل مطرح كرده است:

اگر منظور از «خير البريّه» علىّ بن أبي طالب عليه السلام است، آيا او از پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله هم بالاتر است؟ چون خير البريّه در آيه مطلق است و مفهومش اين است كه مصداق آن از همه انسانها بالاتر است؟

جواب: اگر در خود آيه دقّت شود، پاسخ اين پرسش روشن مى‌گردد؛ زيرا همانگونه كه گذشت يكى از شرايط «خير البريّه» ايمان بود؛ ايمان به خدا و رسول و ساير احكام اسلام، بنابراين على از ناحيه اعتقاد به خدا و پيامبر، خير البريّه مى‌شود و چطور امكان دارد كه او از ناحيه اعتقاد به رسالت پيامبر خير البريّه شود، آنگاه حتّى از خود پيامبر صلى الله عليه و آله هم بالاتر باشد!؟ بدين جهت در روايت جابر بن عبد الله انصارى، كه از منابع عامّه نقل شد، آمده است كه على پس از پيامبر صلى الله عليه و آله خير البريّه است.

سؤال ديگر: چه ارتباطى بين آيه شريفه و مسأله خلافت و امامت و ولايت امير مؤمنان عليه السلام وجود دارد؟ بر فرض كه اهل سنّت بپذيرند على عليه السلام طبق روايات، «خير البريّة» است؛ امّا چگونه ممكن است براى امامت به اين آيه استدلال كرد؟

پاسخ: در مورد روش تعيين خليفه پيامبر و جانشين خليفه پيامبر در بين شيعه و اهل سنّت اختلاف است.

شيعه معتقد است كه خليفه و جانشين خليفه پيامبر صلى الله عليه و آله بايد از سوى خداوند تعيين و نصب شود [2]، پس تعيين خليفه طبق نظر شيعه انتصابى است.

[1] به نقل از احقاق الحق، جلد 3، صفحه 388.

[2] زيرا همانگونه كه شرح آن گذشت، جانشين پيامبر صلى الله عليه و آله بايد معصوم باشد و عصمت جز از ناحيه خدا قابل تشخيص نيست، پس خداوند بايد شخص معصومى را به عنوان خليفه معرّفى كند.