شرح و تفسير

سابقون كيانند؟

«وَ السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ* أُولئِكَ الْمُقَرَّبُونَ‌»- پيشگامان پيشگام كه مقرّب درگاه الهى‌اند بايد الگو و اسوه باشند و امامت و رهبرى خلق را در دست گيرند.

سؤال: پيشگام پيشگامان چه كسانى هستند، كه مدال قرب پروردگار را دريافت كرده‌اند؟

پاسخ: براى سابقون تفسيرهاى مختلفى ذكر شده است:

1- پيشگامان در ايمان‌

2- سابقين در جهاد و مبارزه‌

3- پيشگامان در عبادت و نمازهاى پنج‌گانه‌

4- سابقين در توبه‌

5- پيشگامان در اطاعت خدا

6- سابقين در ورود به بهشت‌

7- پيشگامان در هجرت‌

8- سابقين در كارهاى خير

و تفاسير ديگرى كه مفسّران بيان كرده‌اند. [1]

ولى به اعتقاد ما هيچ اشكالى ندارد كه همه موارد مذكور منظور آيه شريفه باشد، بنابراين نبايد آيه را مقيّد به يك مورد از موارد مذكور كنيم، بلكه يك معناى وسيع و گسترده‌اى در نظر بگيريم كه تمام پيشگامان را شامل شود. به هر حال، سابقون افتخارات فراوانى دارند كه در قلّه رفيع افتخارات آنان نعمت قرب پروردگار است. بدون شك لذّتى كه قرب پروردگار براى مقرّبون و سابقون دارد از هر لذّتى بالاتر است.

«فِي جَنَّاتِ النَّعِيمِ*»- تعبير به‌ «جَنَّاتِ النَّعِيمِ*» انواع نعمتهاى مادّى و معنوى‌

[1] اين احتمالات در تفسير نمونه، جلد 23، صفحه 204، و تفسير التّبيان، جلد 9، صفحه 490، و مجمع البيان، جلد 5، صفحه 215، آمده است.