فضيلت كم ارزشى است؟ آيا هيچ انسان ديگرى، اعمّ از مسلمانان و پيروان ديگر اديان الهى، واجد چنين فضيلتى هست؟

حكمت تغيير مأموريّت ابلاغ آيات سوره برائت‌

سؤال: حضرت رسول صلى الله عليه و آله و سلم- طبق آنچه گذشت- به اتّفاق همه مفسّرين، اعم از شيعه و سنّى، ابتدا أبو بكر را مأمور ابلاغ آيات اوّليّه سوره برائت كرد، سپس او را عزل نمود و حضرت على عليه السلام را مأمور اين كار كرد؛ آيا پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم از كارش پشيمان شد و لهذا دست به اين تغيير زد؟ يا هر دو كار طبق دستور خداوند بوده است؛ هم نصب و عزل أبو بكر، و هم اعطاى اين مأموريّت به على عليه السلام؟ خلاصه، اين تغيير مأموريّت چه حكمتى داشته است؟

پاسخ: پاسخ اين پرسش واضح است؛ پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم هر دو كار را آگاهانه انجام داد و هدفش اين بود كه شخصى كه برترين و افضل است را معرّفى كند، و ذهن مردم را از كسى كه تصوّر مى‌كردند برترين است، به سوى برترين حقيقى و واقعى هدايت كند. بدين جهت در ابتدا اين مأموريّت را به أبو بكر سپرد و سپس او را عزل كرد و على عليه السلام را مأمور اين كار نمود، تا به مردم بفهماند على عليه السلام افضل و شايسته‌تر از أبو بكر و همه مسلمانان است.

اين اوّلين مرتبه‌اى نبود كه حضرت رسول صلى الله عليه و آله و سلم چنين كارى مى‌كرد، بلكه قبلًا نيز بارها شبيه اين كار را- براى تبيين هدف مذكور- انجام داده بود.

مثلًا، پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم در جنگ خيبر يك روز پرچم را به دست أبو بكر مى‌دهد، تا قلعه خيبر را فتح كند، وى تا عصر هر چه در توان دارد سعى و تلاش مى‌كند، ولى موفّق به فتح قلعه محكم خيبر نمى‌شود؛ روز دوم پرچم را به عمر مى‌سپارد، او نيز در فتح قلعه خيبر ناكام مى‌ماند. در شب سوم مى‌فرمايد:

«فردا پرچم را به دست شخصى مى‌دهم كه خدا و رسولش را دوست مى‌دارد و خدا و پيامبر هم او را دوست مى‌دارند، وى مرتّب به دشمن حمله مى‌كند و هرگز فرار نمى‌نمايد. او قلعه خيبر را فتح خواهد كرد.»